Logo
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Τρέχουσα Εκδήλωση

ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ 2019-2020
ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ

 

16 Δεκεμβρίου 2019 έως 17 Ιανουαρίου 2020
Κεντρικός Χώρος Εκδηλώσεων:
ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

 

ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Εγκαίνια: Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2019, 20.00-22.30
Διάρκεια: 16 Δεκεμβρίου έως 17 Ιανουαρίου

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή: 10.00-15.00,

Τρίτη, Πέμπτη: 10.00-18.00
Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα (μετρό Σύνταγμα)
210 3734934

 

ΒΡΑΔΙΑ ΠΟΙΗΣΗΣ
Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2019, 19.00
Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα (μετρό Σύνταγμα)
210 3734934

 

ΚΥΚΛΟΣ PERFORMANCE
Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2019, 15.00-18.00
Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα (μετρό Σύνταγμα)
210 3734934

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Εγκαίνια: Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2019, 20.00
Διάρκεια: 19 έως 26 Δεκεμβρίου
Ηώς Χώρος Τέχνης
Χέυδεν 38, Αθήνα (σταθμός Βικτώρια)
210 8237111

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
(ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ)
Εγκαίνια: Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2019, 19.00
Διάρκεια: 21 Δεκεμβρίου έως 8 Ιανουαρίου
Ε.Φ.Ε.
Πόντου 12, Αθήνα (μετρό Μέγαρο Μουσικής)
210 8228131

 

ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ "ΠΛΑΓΙΩΣ"
Εγκαίνια: Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2019, 19.00
Διάρκεια: 28 Δεκεμβρίου έως 9 Ιανουαρίου
Ηώς Χώρος Τέχνης
Χέυδεν 38, Αθήνα (σταθμός Βικτώρια)
210 8237111

 

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2020
Cabane Art Space
Τριών Ιεραρχών 38 (Πετράλωνα)

 

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ
Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2020, 17.00-21.00
Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα (μετρό Σύνταγμα)
210 3734934

 

Είσοδος ελεύθερη σε όλες τις εκδηλώσεις

 

ΙΔΕΑ-ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ
Φώτης Καγγελάρης

 

 

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ
(το επιχείρημα)

Επιτρέπεται… τα πάντα.
Είναι αδύνατον σε μια εποχή σαν την σημερινή να μην επιτρέπονται τα πάντα. Το αντίθετο φαίνεται παράδοξο, το απαγορεύεται.
Σ’ αυτή την εποχή όπου όλα είναι επιτρεπτά, να ψωνίσεις, να ταξιδέψεις, να κάνεις σεξ, να είσαι vegetarian ή vegan, να ακούς hip hop, να ψηφίζεις, να μεθάς, να ορίζεις το φύλο σου, να βρίζεις τον πρωθυπουργό, να είσαι πλούσιος, να έχεις πρόσβαση στην ελεγχόμενη πληροφορία, να είσαι μόνος, να συμμετέχεις σε εκπομπές μαγειρικής, να ακούς τις ειδήσεις των 8, να έχεις ιδιωτική ασφάλιση, να κουρεύεσαι ή να ντύνεσαι όπως θέλεις, να επιλέγεις την δίαιτα που θέλεις (masher kleanse ή gossfit), να αποτεφρωθείς ή να θαφτείς, να επιλέξεις μεταξύ «Ικέα» και «Πράκτικερ», να επιλέξεις την μάρκα των τσιγάρων σου, να κάνεις τατουάζ, να φορέσεις κρικάκια παντού, παντού, ναι, ναι ακόμα κι εκεί.
Σε αυτή την εποχή με την πληθώρα των προταγμάτων, «be yourself», «don’t worry-be happy», «no problem», το μόνο πράγμα που δεν επιτρέπεται είναι το απαγορεύεται.
Το αντίθετο, η εποχή (ή πείτε τα, κυρίαρχα σημαίνοντα), προστάζουν: δεν επιτρέπεται να μην επιτρέπεται.

 

Το πλήρες κείμενο βρίσκεται στο τέλος του αναλυτικού προγράμματος. 

 

 empe epitrepetai 1.1

 

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
 

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου,  20.00-22.30
Διάρκεια: 16 Δεκεμβρίου έως 17 Ιανουαρίου

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή: 10.00-15.00,

Τρίτη, Πέμπτη: 10.00-18.00

Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα
μετρό Σύνταγμα

 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Δρ. Λίνα Τσίκουτα-Δεϊμέζη Ιστορικός Τέχνης και Επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης

 

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ (Σπίτι της Κύπρου)
Μαρία Ραγιά

 

Επιτρέπεται, Επιτρέπεται; Επιτρέπεται! Επιβάλλεται.

 

Η όλη ιδέα του θέματος και των συνολικών εκδηλώσεων οφείλονται στην Εταιρεία Μελέτης Πολιτισμικής Ετερότητας (ΕΜΠΕ) και στον υπεύθυνο και φίλο Δρ. Φώτη Καγγελάρη, τον οποίο ευχαριστώ θερμά για την πρόταση συνεργασίας μας, σχετικά με την έκθεση, αλλά και για την επιλογή ενός τόσο ιδιαίτερου θέματος που έδωσε την δυνατότητα στους καλλιτέχνες μας να πρωτοτυπήσουν και να μας προσφέρουν ενδιαφέρον, ικανοποίηση και ανάταση ψυχής.
Η έκθεση είναι μία ομαδική έκθεση με θέμα την αινιγματική, διφορούμενη, προκλητική έννοια «Επιτρέπεται» που δίνει την δυνατότητα στους καλλιτέχνες να την ερμηνεύσουν και να την αποδώσουν με όποιο τρόπο επιθυμούν, δίνοντας τελείως διαφορετικές εξηγήσεις, αναλύσεις και ερμηνείες. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η απρόβλεπτη, ποικίλη επιλογή των θεμάτων που εμπνέονται, ανακαλύπτουν, εφευρίσκουν, εξελίσσουν και εικονογραφούν οι καλλιτέχνες. Η έννοια επιτρέπεται προσλαμβάνει διαφορετικές ερμηνείες, άλλοτε με ερωτηματικό «Επιτρέπεται;» ή με κατάφαση σαφώς «Επιτρέπεται» ή με προτροπή μιας και δεν επιτρέπεται απλώς, αλλά σαν να Επιβάλλεται.
Οι συμμετέχοντες είναι σημαντικοί καλλιτέχνες διαφορετικών γενεών από 30 έως 75 ετών περίπου, πολλοί γνωστοί και επώνυμοι καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων και καθηγητές των διαφόρων Ανωτάτων Σχολών Καλών Τεχνών της Ελλάδας. Επίσης η έκθεση αντανακλά την πολυμορφία της σύγχρονης εποχής και της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, με την χρήση διαφορετικών μέσων και τεχνικών, όπως ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, βίντεο, εγκαταστάσεις, κ.α. Τα είδη, τα μέσα και οι τεχνικές που χρησιμοποιούν είναι όλα τα σύγχρονα μέσα που χρησιμοποιούνται στη σύγχρονη τέχνη, από τα πιο παραδοσιακά μέχρι τα πιο πρωτοποριακά, τα πολυμέσα, την τεχνολογία και τις πιο εξελιγμένες εκδοχές της.
Η έκθεση παρουσιάζει ενδιαφέρον, τόσο από το ίδιο το προκλητικό θέμα και το εικονογραφικό πλαίσιο, όσο και από το εννοιολογικό και το αισθητικό αποτέλεσμα. Τα 26 έργα δημιουργούνται από 29 καλλιτέχνες (η γυναικεία ομάδα In Doors απαρτίζεται από τέσσερεις καλλιτέχνιδες) ειδικά για την έκθεση με το πληθωρικό, ιδιαίτερο και αινιγματικό θέμα, ή αποτελούν συνέχεια ή εξέλιξη παλαιότερων έργων που σχετίζονται με το θέμα.
Το πιο ενδιαφέρον ενδεχομένως στοιχείο της έκθεσης και το πιο αναπάντεχο είναι η επιλογή των θεμάτων από τους σύγχρονους καλλιτέχνες. Λόγω του προκλητικού θέματος και της αίσθησης πως οι καλλιτέχνες δεν δέχονται λογοκρισία θα περίμενε κανείς επιλογή, επεξεργασία και παρουσίαση θεμάτων με έντονο το σεξουαλικό, το παραβατικό στοιχείο, το στοιχείο της βίας και όλων των δυνατοτήτων παρεκτροπής από τη νομιμότητα, με αναπάντεχα σοκαριστικά θέματα και εικόνες. Αντιθέτως οι καλλιτέχνες αιφνιδιάζουν με τις απρόβλεπτες, ποικίλες επιλογές που σχετίζονται με απίθανα θέματα, με τους ειδικούς διεθνείς νόμους, με την καταγγελία της καταστροφής του πλανήτη, με στοιχεία της ιστορίας, των παλαιών φυλετικών διακρίσεων, με έμπνευση από την ιστορία της τέχνης και την προσωπική έκθεση ή απλές ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου. Οι έννοιες επιτρέπεται, απαγορεύεται, είναι ανεκτό, επιβάλλεται, ή η έλλειψη απαγόρευσης οδηγεί στην προτροπή, είναι έννοιες που βρίσκονται σε μία ενδιαφέρουσα συνέχεια και συνομιλία, με πολύ διαφορετικά θέματα που όμως προκαλούν άμεσους συνειρμούς.  
Ο Άγγελος Αντωνόπουλος, παρουσιάζει ένα γλυπτό, ύψους 1,50 μ. τον Άγιο Σεβαστιανό. Γλυπτό με διάφορα υλικά, μέταλλο, μολύβι, πλαστικό, ξύλο, έναν φακό, όπου ενώ αναφέρεται σε έναν αξιωματικό του στρατού, από τη μέση κι επάνω του γλυπτού, ενσωματώνει στοιχεία γυναικείας φύσης. Τα καλύπτει με ένα πέπλο από latex, και δημιουργεί μία εικόνα, όπως όταν χύνουμε μέλι και δημιουργείται μία ρευστή εικόνα. Ο καλλιτέχνης μας κινεί το ενδιαφέρον, τόσο σε σχέση με την  τεχνική και την γενικότερη σύλληψη, όπως πάντα, ωστόσο προκαλεί και με το παιγνιώδες στοιχείο συνδυασμού ενός Αγίου με τη γυναικεία φύση.
Ο Μπάμπης Βενετόπουλος, όπως συνηθίζει να μας ξαφνιάζει με εικόνες και θέματα με έντονα σκληρό, συχνά άρρωστο περιεχόμενο, για το «Επιτρέπεται», δημιουργεί ένα βίντεο, 3 λεπτών, με τίτλο “Affection II”. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα, όπου μία ηλικιωμένη γυμνή γυναίκα, όρθια, πίσω από έναν νέο άντρα, τον αγκαλιάζει και του κλείνει το στόμα. Η εικόνα με όλη την περίπτυξη ξαφνιάζει με το γυμνό μαστό της ηλικιωμένης, απ’ όπου στάζει μία σταγόνα γάλακτος θηλασμού. Έντονα συνειρμικά, βιωματικά στοιχεία, με ψυχαναλυτικές προεκτάσεις, που ενισχύονται από το γεγονός πως οι πρωταγωνιστές είναι η μητέρα κι ο αδελφός του καλλιτέχνη.
Ο Γιάννης Γρηγοριάδης δημιουργεί ένα απλό, αλλά σοκαριστικό έργο, όπου σε ένα τραπεζάκι εναποθέτει το γούνινο γιακά από βιζόν της γιαγιάς του, που εισέρχεται σε ένα πλαστικό ποτηράκι και η ουρά βγαίνει από ένα άλλο ποτηράκι. Δίπλα μία πλαστική σακούλα με τυπωμένο κείμενο που φουσκώνει και ξεφουσκώνει από έναν ανεμιστήρα που βρίσκεται εντός του. Έντονα εννοιολογικό το έργο «Ψιλά γράμματα», αντλεί στοιχεία από άρθρο της Εστίας, του 1959, όπου ο πρόεδρος του βελγικού Κογκό, έκανε δώρο στον Αιζενχάουερ έναν ελέφαντα, ο οποίος όμως πέθανε στο αεροπλάνο. Οι Κογκολέζοι το είδαν αρνητικά ότι θα συμβεί κακό ανάμεσα στους δημοκρατικούς και τους ρεπουμπλικάνους, όπου η Εστία ειρωνεύεται και προτείνει να δώσουν …γαϊδάρους στα νησιά. Το έργο έχει έντονο και πολύ πρωτότυπο οικολογικό περιεχόμενο με χιούμορ, μία αναφορά στο παρόν και το παρελθόν, και την αλλαγή αντιλήψεων.      
Ο Γιώργος Γυπαράκης με το «Παρακαλώ αγγίζετε» επίσης αναφέρεται στη φύση με όλα τα στοιχεία του έργου. Τοποθετεί στον τοίχο, ένα ξύλο θαλάσσης, που είχε περισυλλέξει, το οποίο μοιάζει με χεράκι, ένα γυαλισμένο ξύλο , όπου στο σημείο που το αγγίζεις τοποθετεί μία επιγραφή, «παρακαλώ αγγίζετε». Ένα ready made από τη φύση που παραπέμπει στη φύση και ως έργο τέχνης ανατρέπει τον κανόνα των μουσείων, όπου για την προστασία των εκθεμάτων αναγράφεται «παρακαλώ μην αγγίζετε». Ο καλλιτέχνης προτρέπει τον θεατή να το αγγίξει, άρα να το λειάνει, ως διαδραστικό έργο. Πολλές οι αναφορές, όπως η παρατήρηση πως ο σύγχρονος άνθρωπος δεν δίνει τόση σημασία στα φυτά, όπως δίνει στα ζώα, ενώ τα φυτά ρυθμίζουν το κλίμα.
Η Γεωργία Δαμοπούλου δημιουργεί για την έκθεση ένα εντυπωσιακό έργο, ένα είδος διάτρητης κουρτίνας από νήμα και ρητίνες, υλικά που χρησιμοποιεί στα τελευταία της έργα με ιδιαίτερη επιτυχία, ως προς την τεχνική, την εικόνα, το αισθητικό αποτέλεσμα. «Η καταστροφή ως ηθική αποσύνθεση», εικονογραφικά προέρχεται από το έργο της συλλογής του Λούβρου, «Ο θάνατος του Σαρδανάπαλου», του Delacroix, του 1827. Ο Σαρδανάπαλος στο κόκκινο κρεβάτι ξαπλωμένος χαλαρά πίνει, ενώ διατάζει και σκοτώνουν τους ανθρώπους, τα άλογα κτλ. Καταρρέει το βασίλειο και έρχεται η καταστροφή. Η έμπνευσή της αναφέρεται σε παλαιότερη εποχή για να ταυτίσει συνειρμικά με το κοινωνικό κομμάτι, το πώς καταστρέφεται ο πλανήτης από την αλόγιστη δραστηριότητα του ανθρώπου κι εμείς, βολεμένοι στον καναπέ μας, καθόμαστε και το χαζεύουμε, συζητάμε και δεν ενεργούμε. Μία προτροπή στην αντίδραση.
Ο Θοδωρής Ζαφειρόπουλος, παρουσιάζει το έργο “King Kong”, πρακτικά πρόκειται για την  βιντεοσκόπηση μιας performance, που πραγματοποίησε ο ίδιος στο λιμάνι του Μπέργκεν της Νορβηγίας, το 2014. Ο καλλιτέχνης, καθιστός σε καρέκλα πάνω σε σχεδία, τραβά κουπί σε μία μοναχική πορεία επί έξι ώρες, όπου συναντά διάφορα πλοία. Το βίντεο διάρκειας 11 λεπτών παρουσιάζει την συνάντηση του κωπηλάτη με ένα τεράστιο διερχόμενο πλοίο, που φέρει το όνομα του βασιλιά της Νορβηγίας, το Kong Harald. Το θηριώδες πλοίο, μπροστά στη μινιατούρα της σχεδίας, κάνει μανούβρα στη στενωπό του λιμανιού και αλλάζει την πορεία του. Απίστευτα απρόσμενη εξέλιξη, που βασίζεται σε έναν διεθνή νόμο της θάλασσας, ο οποίος δίνει προτεραιότητα στο ακίνητο σκάφος και το σκάφος που κινείται οφείλει να αλλάξει την κατεύθυνση της πορείας του. Πρόκειται για το πιο παράξενο και αναπάντεχο εικονογραφικό θέμα της έκθεσης σε σχέση με το τι επιτρέπεται και το τι απαγορεύεται στη θάλασσα. Πολλά αντιθετικά στοιχεία, όπως το ατομικό και το συλλογικό, το μηδαμινό με το θηριώδες, όπου απρόσμενα το μικρό επιβάλλεται στο τεράστιο.    
Η Κατερίνα Ζαφειροπούλου στο έργο «Αντικειμενικότητα Νο 7, με μία τεχνική που συνηθίζει τα τελευταία χρόνια, δημιουργεί εικόνες με υαλογράφο σε τζάμι, με γραφίτη σε ρυζόχαρτο και φωτογραφικό κολλάζ. Ένα παλίμψηστο από εικόνες, αντικείμενα, σχέδια, χώρους, σκάλες, γράμματα, μπλέκονται και δημιουργούν μία «εικόνα χάους και αρμονίας». Η ίδια σημειώνει: «Τα πάντα αναγνωρίσιμα από το περίγραμμά τους θρυμματίζουν οποιαδήποτε λογική προοπτική επιτρέποντας τη συνεχή διαπραγμάτευση των ορίων του μέσα, τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα, τα μεγέθη, τις αποστάσεις, τις σημασίες, τις αισθητικές και τα γούστα». Μία πολύ προσωπική διατύπωση της σημασίας του επιτρέπεται στην σύγχρονη αστική ζωή.
Η Ευρυδίκη Καλλιμάχου δημιουργεί ένα πολύ ιδιαίτερο έργο, με τίτλο «Με μαστοριά ή πονηριά», μία μαύρη, γοητευτική σύνθεση, όπου εναποθέτει σε έναν πάγκο, διάφορα αντικείμενα, με διάφορα υλικά, γυαλί, πλαστικό, κόλλα σιλικόνης και μαύρη λαδομπογιά. Διάφορα αντικείμενα, πιατικά, μπολ, μαχαίρια, ψαλίδια, χάπια, παιδικά πιστόλια, μπουκάλια, που υπονοούν το σεξουαλικό, μία κούκλα που χρησιμοποιούν στο ράψιμο οι γυναίκες, με περούκα, με περικεφαλαία του Μ. Αλεξάνδρου, σπασμένα πόδια, σαν να σερβίρονται παιδικά πόδια. Μία μαύρη σύνθεση με τεμάχια που εκσφενδονίζονται. Πολλοί οι συνειρμοί, τα υπονοούμενα, ουσιαστικά με πολύ προσωπική αισθητική απόδοση η κύπρια καλλιτέχνης δημιουργεί ένα συνονθύλευμα από αντικείμενα που παραπέμπουν στη δική της φύση, ως μάνα, νοικοκυρά , αλλά και ως εικαστικό που προσπαθεί να κάνει την τέχνη της.   
Η Άντζυ Καρατζά, σε ένα πολύ προσωπικό και συγκινητικά αποκαλυπτικό των προσωπικών βιωματικών δυσκολιών και φορτίσεων, δημιουργεί ένα έργο μοναδικό, υπαινικτικό και σαφώς αναγνωρίσιμο των προσωπικών της δημιουργιών. Η έμπνευση προέρχεται από την εμπειρία εξέτασης τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων, το λεγόμενο pet scin. Ο τίτλος του έργου «(Επιτρέπεται) η έννοια του «δεσίματος», συνδυάζει, τόσο σε εννοιολογικό, όσο και σε εικονογραφικό και αισθητικό επίπεδο, διάφορες έννοιες, υλικά, εικόνες, δημιουργώντας συνειρμούς απορίες και σκέψεις. Σε φωτογραφικό τύπωμα, η Άντζυ φοράει στο λαιμό ένα λουρί, που κρατάει με το χέρι της την τσίγκινη γάτα και η γάτα κρατάει τον σκελετό ενός πλαστικού σκύλου. Με τόλμη και αυτοσαρκασμό διαπραγματεύεται την ιστορία του δεσίματος, της εξάρτησης, και του θανάτου. Ομολογεί πως … «Επιτρέπεται να δενόμαστε με δύο έννοιες και με σκοινί και με συναίσθημα.».
Ο Γιάννης Κονταράτος, παρουσιάζει ένα εύγλωττο, πολύ αποκαλυπτικό, αλλά ταυτόχρονα μινιμαλιστικό, αφαιρετικό έργο, με πολύ αναγνωρίσιμη την απλή, γεωμετρική του σύνθεση. Μία ασπρόμαυρη σύνθεση που παρουσιάζει μία ανάποδη  σταύρωση με παλούκι. Μία λευκή, κάθετα αναποδογυρισμένη φιγούρα, με ανοιχτά τα πόδια, και ψηλά μία μαύρη μυτερή γραμμή που κατευθύνεται προς την φιγούρα. Ο καλλιτέχνης ρωτά «Επιτρέπεται;» όλο αυτό το σκληρό και βάναυσο στοιχείο;  Το έργο συνδυάζει ποικίλα αντιθετικά στοιχεία, όπως μεγάλων διαστάσεων, μινιμαλιστική, λιτή, σχεδόν μονοχρωματική, λευκή σύνθεση, με το άγριο, βίαιο και υπαινικτικά τρομακτικό, ως προς την εξέλιξη εικονογραφικό πλαίσιο, σε μία μοντέρνα αλλά και κλασική ελαιογραφία σε πανί.   
Ο Capten (Χρήστος Κωστούλας), μας συνηθίζει σε ευχάριστους, πρωτότυπους και εμπνευσμένους αιφνιδιασμούς και για την έκθεσή μας δημιούργησε μία μικρή κατασκευή, από μαύρο αφρώδες συνθετικό ιλικό, διαστάσεων 60Χ40Χ18 εκ. Ο «Μυστικός Dείπνος, Last Saper» παρουσιάζει μία μαύρη σύνθεση με ένα μεγάλο τραπέζι και δώδεκα καρέκλες, ενώ στο κέντρο όρθια μία στρατιωτική στολή ναυτικού, μας κλείνει το μάτι, υποδηλώνοντας την δική του παρουσία στον δείπνο. Το τραπέζι και οι καρέκλες κατακλύζονται από δώδεκα κατσαρίδες. Ξαφνιάζει μιας και παίζει με το Χριστό και τους Αποστόλους. Αποτολμά ένα παιχνίδι με τα θεία, υποτιμώντας τους Αγίους. Επιτρέπεται αυτή η παρεκτροπή, για τους πιστούς;  
Ο Μιχάλης Μανουσάκης, χειρίζεται ένα προκλητικό θέμα σχετικά με το «Επιτρέπεται».  Ένα σχέδιο, κάρβουνο σε χαρτί παρουσιάζει ένα ζευγάρι, κλασικές αναγνωρίσιμες φιγούρες του,  όπου η γυναίκα, γυμνή, αποκαλύπτει το στήθος και το αιδοίο, παρά το ότι κρατά ένα ύφασμα για να κρύψει τη γύμνια της, κοιτά το θεατή, ενώ ο άντρας από το πλάι, την αγκαλιάζει, της χαϊδεύει το αιδοίο και την γλύφει στο αυτί. Ένα σχέδιο του 2011, το αλλάζει, μιας και δεν ήταν ικανοποιημένος από το κεφάλι της γυναίκας, οπότε το εξελίσσει, προσθέτει ανάγλυφα, ένα μπλοκάκι με πολλές σελίδες και χρώματα, ξαναζωγραφίζοντας τη μορφή της, όπου το μπλοκάκι δημιουργεί ιριδισμούς. Αναπαριστώντας ένα κυρίαρχο, προκλητικό, θέμα του τίτλου μας, ο ίδιος ο καλλιτέχνης αναρωτιέται: «Πόσο επιτρέπεται η δράση δύο εραστών, όταν τους βλέπουν και οι ίδιοι βλέπουν τους θεατές τους;  Πόσο ασελγής μπορεί να είναι αυτή η δράση τους, όταν οι περισσότεροι από εμάς κατοικούμε σ’αυτές τις επιθυμίες, ή πόσο επιτρέπεται ο κατάλογος γυναικών για τον άντρα να γίνεται παιχνίδι ή τρόπος σκέψης και ανελέητης ηδονής;». Ο «Κατεργαράκος», κρεμιέται, στο πάνω μέρος έχει σπάγκο και γίνεται σπιτάκι, παραπέμποντας, παρά την προκλητικότητά του, σε μία οικογενειακή κατάσταση.      
Ο Σταύρος Μπονάτσος για άλλη μια φορά μας εκπλήσσει ευχάριστα, με τα κύρια χαρακτηριστικά της δημιουργίας του, την ευρηματικότητα, την έρευνα και την πρωτοτυπία. Μας ξαφνιάζει όμως και με την επιλογή του ασυνήθιστα προκλητικού έργου του που ακολουθεί την προτροπή του θέματος. Σαφώς πειραματίζεται με έμπνευση και νεοτερισμό, ως συνήθως, αλλά επιλέγει μία έντονη πρόκληση με την κατασκευή ανδρικών μορίων από πλεξιγκλάς, που προτρέπουν στην απόλαυση του γλυφιτζουριού, γλείφοντας ανδρικά πέη. Τα ξεχωριστά γλυφιτζούρια, προσφέρονται ως διαδραστικά έργα, προκαλώντας τον θεατή, τοποθετημένα σε ένα στρογγυλό πλεξιγκλάς, με μελετημένη τοποθέτηση στον τοίχο της έκθεσης, με άνοιγμα στο άνω μέρος, ώστε να μπορεί να τα πιάνει ο θεατής. Ταυτόχρονα, εκτός από τα πλεξιγκλάς, δημιουργεί και αληθινά γλυφιτζούρια από καραμέλα, που θα γεύονται οι επιλεγμένοι θεατές. Διπλές κατασκευές με διαφορετικά υλικά και πρόκληση στο θεατή, για διάδραση, για συμμετοχή και έκθεση με το γλύψιμο των γλυφιτζουριών. Με έμπνευση κατασκευάζει έργα που παραπέμπουν στην αρχαία λέξη "λείχω", ή γλύφω την πέτρα, δηλαδή δημιουργώ γλυπτική. Ο Μπονάτσος μεγαλουργεί, ξεπερνώντας, θεματικά και τα ίδια του τα σεμνά χαρακτηριστικά. Το απρόβλεπτο, το αναπάντεχο, το ανατρεπτικό πάντα σε συνδυασμό με μόχθο και ανακαλύψεις.    
Η Ομάδα In Doors, (Μαριγώ Κάσση, Βάλλυ Νομίδου, Σπυριδούλα Πολίτη, Μαίρη Χρηστέα), με πολύμηνη  συλλογική εργασία, καταλήγει με δεδομένους τους περιορισμούς της ομαδικής έκθεσης,  σε μία καταγραφή σε μία απλή φωτογραφία, η οποία ωστόσο συγκεντρώνει, περικλείει και αναδεικνύει εύγλωτα την σκέψη, την έμπνευση και τελικά όλη την ιστορική, χρονική εξέλιξη της ύπαρξης και της συλλογικής δράσης της γυναικείας ομάδας. Πρόκειται για μία φωτογραφία που μέσα από διαφορετικές εικόνες τελικά, συγκεντρώνει και εκθέτει την συνεργασία, την κοινή δράση, τις συναισθηματικές, εικαστικές, προσωπικές παρορμήσεις, μέσα από την βιωματική ιστορία της ύπαρξης της γυναικείας ομάδας, με τις χαρές, τις εκρήξεις, τους τσακωμούς και την αρμονία στο δημιουργικό συλλογικό πνεύμα. Πολλοί οι συνειρμοί, τόσο σε εικονογραφικό, εννοιολογικό αλλά και ανθρώπινα συναισθηματικό επίπεδο. Στη φωτογραφία, αλλού παρουσιάζονται αποκαλυπτικά ολόγυμνες, αλλού κάνουν τούμπες, αλλού φιλιούνται με αγάπη κι αλλού χαστουκίζονται, μετά την ενίοτε αφόρητη συνύπαρξη της κοινής επαφής, συνομιλίας και τελικής δράσης της ομάδας. Ο πετυχημένος τίτλος "Τα έν ο’ικω ’εν Δήμω", επαναφέρει την καθαρεύουσα, σε γραφή με τα πνεύματα και τις υπογεγραμμένες, θυμίζοντας την νεανική σχολική εμπειρία της ομάδας. Οι καλλιτέχνιδες με την ψηφιακή φωτογραφία, αναπτύσσουν με ειλικρινή, εμπνευσμένη πρόθεση, την ιστορία της εικαστικής ομάδας τους, με μία διάθεση ψυχαναλυτικής παρουσίασης.
O Ηλίας Παπαηλιάκης επιλέγει ως θέμα απεικόνισης για την έννοια του "Επιτρέπεται", το κάπνισμα και μας παρουσιάζει μία γνώριμη, ιστορική και για πολλούς αγαπητή μορφή, αυτή του Μάρκου Βαμβακάρη. Το έργο ακολουθεί την ιδιαίτερη χρήση της ύλης και την επεξεργασία της προετοιμασίας και της ζωγραφικής, με έμφαση στην μινιμαλιστική ένταση της μονοχρωμίας και δευτερευόντως στον πρωτεύοντα ρόλο της γραμμής και του περιγράμματος. Ως προς το εικονογραφικό ο καλλιτέχνης πάντα διενεργεί μία συστηματική έρευνα σε σχέση με το θέμα, κι εδώ εστιάζει σε μία  ηρεμία και μία ησυχία ως προς το κάπνισμα, που με την πρόσφατη καθολική εφαρμογή της απαγόρευσης προσλαμβάνει νέες διαστάσεις. Η άποψη ενισχύεται πολύ περισσότερο από τον αγαπητό πρωταγωνιστή τον σπουδαίο τραγουδοποιό τον Μάρκο Βαμβακάρη που έχει υμνήσει με τα τραγούδια του το κάπνισμα και το χασίσι. Με τη θέαση της μορφής του, σε πλάγια μορφή, καπνίζοντας χαλαρά, έρχονται στο νου τα λόγια των τραγουδιών του, που με χαλαρότητα και άνεση υμνεί την παραβατικότητα. "Εφουμέρναμ' ένα βράδυ αργιλέ, σπαχάνη, μαύρη δίχως νά'χουμε στην πόρτα τσιλιαδόρους όπως πρώτα. Γεια σου πολισμάν, λεβέντη κι ας τον αργιλέ να καίει να φουμάρει το τουρκάκι που 'ναι φίνο δερβισάκι..." .   
Ο πρωτοποριακός κύπριος καλλιτέχνης Ανδρέας Σάββα, δημιουργεί ένα καινούργιο βίντεο και όπως πάντα μας ικανοποιεί με την απλή και εντυπωσιακή πρωτοτυπία του. Στο βίντεο παρουσιάζονται διάφοροι άντρες οι οποίοι βρίζουν ασύστολα σε διάφορες γλώσσες. Η ανατρεπτική πρωτοτυπία του καλλιτέχνη έγκειται στο γεγονός ότι πριν το ξεκίνημα της εικόνας του βίντεο θα αναγράφεται η ερώτηση στο θεατή αν γνωρίζει την συγκεκριμένη γλώσσα. Τότε δεν θα επιτρέπεται η χρήση των ακουστικών. Η σεμνότητα μαζί με την πρωτοπορία στην τέχνη του Ανδρέα Σάββα τον συντροφεύουν από την αποφοίτησή του από την ΑΣΚΤ το 1996, που συνεχίζει να μας προκαλεί ευχάριστα. Ο τίτλος, «’Εν ού παικτοίς», του βίντεο διάρκειας 5 λεπτών επίσης μας εντυπωσιάζει και μας δημιουργεί ενδιαφέρον και ερωτηματικά. Με εξαιρετική απλότητα, αιφνιδιάζει για την εφευρετικότητα, στην ανάδειξη της προσωπικής επιλογής της παραβατικότητας, ενσωματώνοντας τον ίδιο τον θεατή στο έργο του, μιας και του απαγορεύει να ακούσει, φορώντας τα ακουστικά, τις ύβρεις του πρωταγωνιστή αν και εφ' όσον γνωρίζει την συγκεκριμένη γλώσσα. Άρα ο θεατής αποκτά κυρίαρχο ρόλο στην διαδικασία παρατήρησης και ολοκλήρωσης του έργου.   
Ο Γιάννης Σκαλτσάς επιλέγει ένα ιδιαίτερα πρωτότυπο θέμα και ξαφνιάζει με το χιούμορ του. Μας προτρέπει να είμαστε ανορθόγραφοι. Επιτρέπεται να είμαστε ανορθόγραφοι και γι αυτό δημιουργεί μία επιτοίχια φράση, από ένα ξυλαράκι που το δημιουργεί με μία τρισδιάστατη εκτύπωση σε μάρμαρο. Πρόκειται για ένα επιτοίχιο έργο που δημιούργησε το 2017 μήκους 9 μέτρων. Για την έκθεσή μας αναπαράγει ένα τρισδιάστατο τύπωμα πλάτους 1,20 μ., αντιστεκόμενος στην αστική ορθογραφία. Το έργο μας διασκεδάζει με την αναπάντεχη γραφή. "Αινάντυα στην αστοικεί ωρθωγραφύα", όπου εσκεμμένα όλα τα γράμματα είναι με λάθος γραφή.  
Ο Άγγελος Σκούρτης δημιουργεί μία σύνθετη εγκατάσταση συνδυάζοντας πολλά στοιχεία που χρησιμοποιεί στις δημιουργίες του τα τελευταία χρόνια. Το έργο του 2018, φέρει τον τίτλο, "Εγώ, Εγώ, Εγώ" και αποτελείται από σελίδες Α4 με μεγάλα γράμματα ΕΓΩ, ΕΓΩ, ΕΓΩ και άλλες σελίδες με μικρά γράμματα Εσύ, Εσύ, Εσύ τυπωμένα. Στο μέσον της εγκατάστασης κατεβαίνει μία γραφομηχανή και ανεβαίνει μία λωρίδα από μεγάλο χαρτί που γράφει ΕΓΩ ΕΓΩ. Στο κέντρο ένα βιβλίο, από τα χαρακτηριστικά προσωπικά βιβλία έργα τέχνης του καλλιτέχνη, πάλι με την επαναλαμβανώμενη λέξη Εγώ, Εγώ, Εγώ. Με ένα πολύ λιτό, μινιμαλιστικό τρόπο, με απλά υλικά και έντονα εννοιολογικό υπόβαθρο παρουσιάζει την σχέση εξουσίας και υποταγμένου, στη σχέση της ζωής, της οικογένειας, της εργασίας. Η αρχηγεία, η επιβολή με την απλή χρήση μεγέθους, με κεφαλαία ή μικρά γράμματα.    
Η Εύα Στεφανή παρουσιάζει ένα ψηφιακό βίντεο, διάρκειας 4 λεπτών, του 2007, με τίτλο "Το φιλί". Στο βίντεο παρουσιάζονται δύο νεαρές γυναίκες που φιλιούνται με πάθος στο στόμα, ενώ ακούγεται ένα τραγούδι της Πόλυς Πάνου. Η πολύ ξεχωριστή Εύα Στεφανή μας έχει προσφέρει πολλές συγκινήσεις και ερεθιστικούς προβληματισμούς, ενώ η ίδια έχει υποστεί λογοκρισίες. Η αυθεντικότητα και η ειλικρίνεια της δημιουργίας της μας έχει προσφέρει εικόνες, θέματα, πολύ απλά, καθημερινά, ενώ χωρίς επιτήδευση πάντα έχει το χάρισμα να προβληματίζει, να προκαλεί, ακόμη και  να σοκάρει. Επιτρέπεται δύο γυναίκες να φιλιούνται με πάθος στο στόμα;  Η ίδια το εκθέτει σαν κάτι πολύ φυσικό και τρυφερό. Όπως στη φετεινή Μπιεννάλε που μας τίμησε με το ιδιαίτερο έργο της που παρουσίαζε εκτός από κάποιους άντρες που συζητούσαν, και μία γνωστή παλαιά πόρνη. 
Ο Κώστας Τσώλης μας παρουσιάζει ένα έργο του 2012, το "Δίπτυχο" ακρυλικό σε καμβά, διαστάσεων 30Χ40 , ήτοι 60Χ40 εκ. Στην έκθεσή μας η επιλογή του θέματος του τί επιτρέπεται και τί απαγορεύεται με μία φυλετική διάκριση αποτελεί μεγάλη πρωτοτυπία και εμπλουτισμό. Οι δύο κάθετα ενωμένες εικόνες συνδυάζουν τις εντολές ως προς τη χρήση χώρων. Στο άνω μέρος η επιγραφή από ταμπέλα σε παραλία της νοτίου Αφρικής, υποδεικνύει τη δυνατότητα χρήσης της θάλασσας και της ακτής μόνο από λευκούς, ενώ στο κάτω μέρος δύο ζωγραφισμένοι νιπτήρες με τις σωληνώσεις τους, από τον αμερικάνικο νότο, την Αλαμπάμα, δεξιά προορίζονται μόνο για τους λευκούς, ενώ αριστερά για τους έγχρωμους. Μία εικόνα βουβή, ωστόσο  κραυγαλέα, μόνο  από τη θέαση. 
Ο Μάκης Φάρος με την ευρυματικότητα της σκέψης του μας αιφνιδιάζει επίσης με την επιλογή του θέματός του. Δεν πρόκειται για βίντεο αλλά για μία απλή εγκατάσταση που αναφέρεται στην μοναχικότητα και την ανάγκη επικοινωνίας του σύγχρονου ανθρώπου. Το έργο "Disturb", ειδικά φτιαγμένο για την έκθεση, είναι μία απλή νύξη των αναγκών της εποχής. Ένα πόμολο από πόρτα ξενοδοχείου, στον τοίχο, με μία κάθετη γραμμή που υποδηλώνει την πόρτα. Το κλασικό χαρτάκι που τοποθετείται έξω από την πόρτα του ξενοδοχείου, δηλώνοντας την επιθυμία του επισκέπτη να μην ενοχληθεί, να μην τον ξυπνήσουν, το Do not disturb, ο Φάρος το μετατρέπει με πολλά χαρτάκια, ικετεύοντας στο Please disturb. 
O Πάνος Χαραλάμπους επιλέγει ως θέμα απαγόρευσης το αρνητικό κάπνισμα της πίπας. Σε ένα μινιμαλιστικό βίντεο, μας παρουσιάζει το πορτρέτο του καπνιστή. Το βίντεο με τίτλο “Smoker”, του 2000, παρουσιάζει τον ίδιο να καπνίζει μία πίπα, και  το εξελίσσει σε ένα βίντεο εγκατάσταση, τοποθετώντας κάτω στο χώρο ένα βιβλίο για κάπνισμα. Πρόκειται για μία φιλμογραφία, ένα φιλμ εν είδη βιβλίου, 400 σελίδων, και ένα βιβλίο εν είδη φιλμ. Ο Χαραλάμπους στα έργα του μας συνηθίζει σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα και θέματα που επεξεργάζεται και επανέρχεται, με επιμονή, σε σχέση με τους δίσκους, τα βινύλια, τον ιδιαίτερο παραδοσιακό χορό, όπως στην φετινή Μπιενάλε της Βενετίας, με την ξεχωριστή του εγκατάσταση, την περφόρμανς των εγκαινίων και το βίντεο. Στο «Επιτρέπεται» παρουσιάζει τον καπνιστή σε επαναλαμβανόμενο μοτίβο της ασπρόμαυρης φιγούρας σαν μικρογραφία της σκιάς του.  
Ο Γιώργος Χαρβαλιάς μας κάνει την τιμή, μετά από μία ατυχή απώλεια ενός παλαιότερου βίντεο, παρά την πίεση της χρονικής περιόδου,  να ξαναδημιουργήσει ένα έργο του του 1999. Η έμπνευσή του, η βάση η κυρίαρχη ιδέα, πέρα από το θέμα, προέρχεται από την ενασχόληση και την μελέτη της τέχνης διαχρονικά. Το έργο "Σημειώσεις για την σύγχρονη ελληνική τέχνη-Μεταφράζοντας τον Bruce Nauman", 1999-2019 είναι ένα βίντεο, που αντλεί τις επιρροές του από δύο τελείως διαφορετικές εικαστικές επιλογές. Πρωτίστως, το προκλητικό έργο "Η καταγωγή του κόσμου" του Gustave Courbet, της συλλογής Lacan του μουσείου Orsay, που παρουσιάζει ένα κορμί με αιδοίο σε gros plan, πολύ προχωρημένο για την εποχή του και δευτερευόντως, το βιβλίο του πρωτοποριακού Bruce Nauman, που αναφέρεται στο συγκεκριμένο θέμα. Ο σύγχρονος έλληνας καλλιτέχνης συνδέει τον Courbet με τον Nauman δημιουργώντας ένα προσωπικό βίντεο, όπου μία νεαρή γυναίκα, καθιστή ξαπλωτά γυμνή,  με εμφανές το αιδοίο της, κρατά το βιβλίο του  Nauman, όπου φαίνεται το εξώφυλλο και διαβάζοντας το κείμενο, μεταφράζει αυθόρμητα, από αγγλικά στα ελληνικά.  Ένα έργο μεταγωγής, ένα έργο όπου η θέαση αλλάζει με τον λόγο. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης μας εξηγεί : «Εδώ δεν πρόκειται για μια πρόταση έργου ως διαχωρισμένη, αυτοαναφορική και οριστική μορφή στο καλλιτέχνικό πεδίο, αλλά περισσότερο για ένα εντοπισμό σε μία ρέουσα εφήμερη κατάσταση, και στην ανάδυση νέων σχέσεων από το κοντινό, απ΄το ατομικό προς το συλλογικό».
Η κύπρια καλλιτέχνης Γιούλα Χατζηγεωργίου, δημιουργεί ένα καινούργιο βίντεο για την έκθεση διάρκειας 6 λέπτών, που το ονομάζει "Σουρτίνο" με μεταφορική έννοια από το ξύλινο αντικείμενο που αλλοιώνει τον ήχο των οργάνων. Η έμπνευσή της προέρχεται από καταστάσεις της Γαλλίας και της Ευρώπης του 1900. Με έμπνευση και κριτική διάθεση παρουσιάζει καταστάσεις παλαιότερων εποχών, με γεγονότα, δεδομένα που έχουν να κάνουν με την αποικιοκρατία, με την τότε πεποίθηση πως οι μειονότητες πρέπει να φέρουν σφραγίδα. Παρουσιάζει απίστευτες εικόνες με μαύρους ανθρώπους από τις αποικίες που εκτίθενταν στους κατοίκους, ως αξιοπερίεργα ανθρωποειδή σε κήπους, μιας και οι μειονότητες έπρεπε να είναι στο περιθώριο. Η καλλιτέχνης με πρωτοτυπία παρουσιάζει το τί επιτρέπεται σε σχέση με τις εποχές και την εξέλιξη της σύγχρονης ιστορίας, τους μηχανισμούς της κυριαρχίας και της επιβολής με μία ωμότητα που μοιάζει με παραμύθι.
Η επίσης κύπρια Ερατώ Χατζησάββα δημιουργεί για την έκθεση ένα ιδιαίτερο έργο με τίτλο "Αυτοπροσωπογραφία σε διάλογο με τον Bronzino". Εκτίθεται η ίδια μιας και παρουσιάζεται γυμνή, στη θέση της Αφροδίτης, σε μία Αλληγορία του Έρωτα. Η Ερατώ δημιουργεί ένα έργο που εμπλουτίζει την έκθεσή μας και ως φωτεινό κουτί. Μία τρισδιάστατη διατύπωση με μικτά υλικά, εκτύπωση και ζωγραφική σε 4 στρώματα. Η επιλογή ενός διαλόγου μιας σύγχρονης καλλιτέχνιδας με ένα έργο ενός ιταλού μανιεριστή του 16ου αιώνα, από μόνη της αποτελεί πρόκληση. Το θέμα μας του τί επιτρέπεται, η καλλιτέχνης το επεκτείνει μιας και τολμά να εκθέσει και την γύμνια της, σε συνεύρεση και διάλογο με την ιστορία της τέχνης.
Ο Κώστας Χριστόπουλος παρουσιάζει δύο μικρά έργα του 2012, "Ερωτικό Ι", "Ερωτικό ΙΙ", λάδι σε χαρτί, μικρών διαστάσεων, 34Χ41 εκ έκαστο. Εδώ ο καλλιτέχνης ζωγραφίζει σαν μια λεπτομέρεια από σκηνή σε εξέλιξη, σαν μια λεπτομέρεια από ένα βίντεο, όπου στο ένα έργο διακρίνεται η γυναίκα ανάσκελα, το πρόσωπό της με κλειστά τα μάτια κι από πάνω ο άντρας, όπου διακρίνουμε μόνο το σώμα του από το πλάι και το μπράτσο, ενώ το πρόσωπο δεν είναι ορατό. Στο άλλο έργο απεικονίζεται η γυναίκα γυμνή, ανάσκελα, αποκαμωμένη, μετά την  ολοκλήρωση της ερωτικής συνεύρεσης. Επιτρέπεται να δείχνουμε ερωτικές σκηνές; Ο Χριστόπουλος μας αιφνιδιάζει μιας και δεν μας έχει συνηθίσει σε αντίστοιχα θέματα.
Τελικά, πέρα από το ενδιαφέρον των έργων μεγάλο ενδιαφέρον στην έκθεση παρουσιάζουν οι ιδιαίτερες θεματικές επιλογές των καλλιτεχνών. Σίγουρα η έκθεση «Επιτρέπεται», τόσο ως προς το ιδιαίτερο θέμα, όσο και ως προς την ποικιλία, την πολυμορφία, την πρωτοτυπία των έργων παρουσιάζει ένα ενδιαφέρον και ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της σύγχρονης ελληνικής και κυπριακής τέχνης.   
Η έκθεση εμπλουτίζεται και συμπληρώνεται με τις ξεχωριστές, πολύ διαφορετικές, πολύ προσωπικές περφόρμανς των εξαιρετικών καλλιτεχνών που θα εκτελέσουν οι περφόρμερς Μαίρη Ζυγούρη, Ελίζα Κρικώνη, Αιμιλία Μπουρίτη, Βέρα-Ιόνα Παπαδοπούλου, Γεωργία Σαγρή, Φίλιππος Τσιτσόπουλος.
Ευχαριστώ θερμά την Μορφωτική ακόλουθο του Σπιτιού της Κύπρου κυρία Νάντια Στυλιανού για την υποστήριξη της συνολικής πρότασης, καθώς και το Σπίτι της Κύπρου για την άψογη διοργάνωση της έκθεσης. Ευχαριστώ θερμά την φίλη Μαρία  Ραγιά για την υποδειγματική συνεργασία και την συνεχή αρωγή σε όλες τις ανάγκες για  τον  συντονισμό και την αποτελεσματική οργάνωση, καθώς και την προώθηση της έκθεσης από πλευράς του Σπιτιού της Κύπρου.

 

Δρ. Λίνα Τσίκουτα-Δεϊμέζη

 

ΣYMMETEXOYN
Άγγελος Αντωνόπουλος
Μπάμπης Βενετόπουλος
Γιάννης Γρηγοριάδης
Γιώργος Γυπαράκης
Γεωργία Δαμοπούλου
Θοδωρής Ζαφειρόπουλος
Κατερίνα Ζαφειροπούλου
Ευρυδίκη Καλλιμάχου
Άντζυ Καρατζά
Γιάννης Κονταράτος
Capten (Χρήστος Κωστούλας)
Μιχάλης Μανουσάκης
Σταύρος Μπονάτσος
Ομάδα In Doors (Μαριγώ Κάσση, Βάλλυ Νομίδου, Σπυριδούλα Πολίτη, Μαίρη Χρηστέα)
Ηλίας Παπαηλιάκης
Ανδρέας Σάββα
Γιάννης Σκαλτσάς
Άγγελος Σκούρτης
Εύα Στεφανή
Κώστας Τσώλης
Μάκης Φάρος
Πάνος Χαραλάμπους
Γιώργος Χαρβαλιάς
Γιούλα Χατζηγεωργίου
Ερατώ Χατζησάββα
Κώστας Χριστόπουλος

 

 

ΒΡΑΔΙΑ ΠΟΙΗΣΗΣ
Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου, 19.00
Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα
μετρό Σύνταγμα

 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Λιλή Ντίνα

 

O σύγχρονος άνθρωπος ζει σε έναν ελεγχόμενο και κατευθυνόμενο κόσμο, όπου του επιβάλλεται να είναι επίπλαστος ή επιβαλλόμενος εαυτός, χωρίς να του δίνεται η δυνατότητα να το ανακαλύψει.
Με επιθυμίες a la carte, διαμορφωμένες από πολιτικοοικονομικές σκοπιμότητες και ως Δούρειο Ίππο την κοινωνική δικτύωση, όλα επιτρέπονται και τίποτα δεν απαγορεύεται (διότι οι απαγορεύσεις είναι εργαλεία δημιουργίας προσωπικών επιθυμιών).
Επιβεβλημένη και ατέρμονη η  απόλαυση τέτοιων επιθυμιών.
Η βραδιά ποίησης εκ των πραγμάτων, μετατρέπεται και σε βραδιά διάδρασης.
Όλοι μας, ακούγοντας τα ποιήματα, μοιραία βάζουμε με το νου μας, το δικό μας σημείο στίξης, όμοιο ή άλλο από του ποιητή (ισχύει και το μόριο ΔΕΝ).

 

Λιλή Ντίνα

 

ΑΠΑΓΓΕΛΛΟΥΝ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ
Γιώργος Βέης
Γιώργος Βέλτσος
Χάρης Βλαβιανός
Ιουλίτα Ηλιοπούλου
Φροσούλα Κολοσιάτου
Γιώργος Μαρκόπουλος
Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης
Φλώρα Ορφανουδάκη
Τίτος Πατρίκιος
Νάντια Στυλιανού
Δήμητρα Χριστοδούλου

 

 

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ ΡΟΥΚ
Η AΛΛΗ ΜΟΝΑΞΙΑ
Από την ποιητική συλλογή "Με άλλο βλέμμα"

 

Τώρα με κάθε ανάσα μπαίνει πιό βαθιά η μοναξιά
Με κάθε σκέψη δακρύζει η ματιά.
Κάποτε είχε πρόσωπο και σώμα
τόπο κι ουρανό
κι αυτόματα χανόταν
αν μιά ευχή εκπληρωνόταν.

 

Τώρα απρόσωπη η μοναξιά
σαν συννεφιά όλο πυκνώνει
χωρίς όμως ποτέ να φέρνει βροχή
Δεν αισθάνομαι τόσο τις ελλείψεις
όσο την ανυπόφορη παρουσία
ανθρώπων και καταστάσεων
ασχέτων μ' αυτό που είμαι σήμερα.
Πώς θα βγω απ' αυτή τη μολυσμένη θλίψη;
Ο νέος άνθρωπος και δύναμη παίρνει από τη μοναξιά
Όμως, ο πληγωμένος από το χρόνο,
πληγώνεται περισσότερο
αφού βλέπει να καταδικάζεται σ' αυτή
και ο χρόνος που του μένει

 


ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ
ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Από τη συλλογή Ανοικτό Τετράδιο

 

Ακακία· όχι ανάμνηση αλλά δικαιωμένο παρόν-
άργησε φέτος ν΄ ανθίσει·

 

στον ίσκιο της σήμερα αισθήσεις πάλι φίλντισι
ένα μισάνοιχτο στόμα της μουσικής
η εμφανής βεβαιότητα των φύλλων
εκείνα τα σημάδια της πάλης με το χιόνι
τα λεπτά δάχτυλα του Μαρτίου
η περηφάνια του δάσους σ ʼέναν και μόνον κάλυκα

 

πόσο σού μοιάζει αυτή η έπαρση
και η σαγήνη μαζί·
(έχω σημειώσει κι άλλοτε:
στην παρακμή των καρπών
το μέτρο των ονείρων·
πατημένα μήλα,
φλούδες που ήταν κάποτε ο κόσμος
χυμένα σπλάχνα χρωμάτων
χρυσόμυγες, τυφλά σκουλήκια
εκδικούνται ή θέλουν άραγε να ματαιώσουν εικόνες;
απλωμένα μυστικά περιμένουν τη λύση τους
αλλά το χέρι που έβαλε τις φωτιές
κι έκανε τα δέντρα θάνατο θέλει κόψιμο θάνατο.)

 

Πόσο σού μοιάζει αυτή η έπαρση
και η σαγήνη μαζί·
εννοείται ότι σου γράφω με κάρβουνα, δεν έχω χαρτί
χούφταλα κλαδιά γεμίζουν τους δρόμους, δεν έχω χαρτί
αλλά σκουπίδια, στα μάτια μιαν ίωση χρόνου
που βλέπει από τώρα κιόλας πλανήτες στάχτες
κι έναν άνθρωπο ξεχασμένο στη γωνία των ματαιοτήτων
σʼ όλα εκείνα τα ξέπνοα «δεν», τα «ίσως θα έπρεπε»
που ξεστόμισε χωρίς να ξέρει τίποτε
μέσα στο φως περιμένει από καιρό μιαν άλλη θέα,
ένα άλλο τοπίο φιλόξενο να τον στεγάσει, να τον σκεφτεί
όχι ως μέγα κρίμα αλλά ως συγχώρεση.
Μη με περιμένεις πια, κλείσε αμέσως θέση σ΄ αυτό το όνειρο
εκεί θα βρεις άλλωστε, μεταξύ άλλων, την ίδια την ακακία
του πρώτου

 


ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΛΤΣΟΣ
Από την ποιητική συλλογή
"MCMXLIV
Κανένας εαυτός"

 

Φέρω επάνω μου το μαύρο σημάδι
που δεν σας ζήτησα
συναρτημένο με άμφια παράξενα
που δεν θα ήθελα σκυμένος να φορέσω
Πεντάλφα, αποδεικτική ότι είμαι ένας απο σας
στην εκκλησία του Διαβόλου
διαπιστευτήριο προϊστορικό για τα ασυγχώρητα

 

Θα έγδερνα το δέρμα μου να το εξαφανίσω
αποτάσσοντας τη σολωμονική
και τις νυκτερινές ακολουθίες της Ποίησης
Θα έσβηνα το έγκαυμα στο μέτωπό μου
όπως το συνηθίζετε σφραγίζοντας τα επί σφαγή
Θα επέστρεφα στη λευκότητα των παιδικών μηρών μου
και των αγράμματων συλλογισμών
όταν, δωδεκαετής, έπαιζα τον Άγγελο μ’ ένα λευκό
σεντόνι
Τον έχασα, οδηγημένος στον ναό
διασχίζοντας θυμιάματα και κουρέλια
σε μία πορεία υπνοβατική
πριν τη θυσία
Αμίλητος αναζητώ
σε ένα σταμνί τον Κλήδονα
πηδώντας μία-μία τις φωτιές
μήπως και δω χαράματα
αν φωταγωγηθεί απέναντι ο Υμηττός
σαν πολυθρόνα πράσινη του Πωλ Γκωγκέν

 

Στην αναπόφευκτη στιγμή
–μεταξύ λύσσας και ρεμβασμού–
μακριά από το υποτιμητικό σας βλέμμα
θα δραπέτευα από τους απατηλούς λαρυγγισμούς
καστράτου
επιλεγμένους για την τελετή
Θα έχω επάνω μου
σαν εξοφλητική απόδειξη ότι ζω
το μαντηλάκι με την υπογραφή μου
κηδεύοντας την Ποίηση
δυο βήματα πιο πέρα
από το νοσοκομείο του Δον Χουάν Ταβέρα

 

Τώρα αποχωρώ
αλλά δεν θα κρατήσει η ανισότητά μας για πολύ
Εν μέσω της ματαιοδοξίας μου και της ταπεινότητάς μου
δείχνω
πώς μετά την τελευταία Κρίση
γίνεται η ζωή, παραδείσια ζωή
μες το χρυσό ψηφιδωτό του Γουλιέλμου Γιέϊτς
με τους Αυτοκράτορες και τα βυζαντινά παγώνια
Σταυρώνω τα χέρια μου πάνω από το τριμμένο σακκάκι
να μη βλέπετε το ανοιχτό μου στέρνο
στο σφαγείο του Ρέμπραντ
Έχω βάλει σε δουλειά τον υπεζωκότα
Αυτός να ξημερώνει και να βραδυάζει
για την πάρτη μου

 

Θεέ
Δεν με άρμεξες σαν το γάλα.
Δεν με έπηξες σαν το τυρί
Δεν με έκανες τίποτα

 

 

ΧΑΡΗΣ ΒΛΑΒΙΑΝΟΣ
Manifest Destiny
Στη μνήμη του Αλέκου Βλαβιανού

 

Οι νεκροί φεύγουν γρήγορα
και οι ζωντανοί κοιτούν με απορημένα μάτια
το κενό που αφήνουν πίσω τους,
επαναλαμβάνοντας τις γνωστές κοινοτυπίες.
Όμως η ζωή
απεχθάνεται τα «δυσαναπλήρωτα κενά»
και προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα
με αξιοζήλευτη ετοιμότητα
κλείνοντας γρήγορα
τους λογαριασμούς της με τον θάνατο.

 

Καθώς ο Καλιγούλας ψυχορραγεί
μες στα αίματα στο αυτοκρατορικό κρεβάτι,
ο Κλαύδιος κάθεται ήδη στον θρόνο του.
Δεν έχουν ακόμη προλάβει
να στεγνώσουν τα δάκρυα για τον Παλαμά
και οι κριτικοί βιάζονται
να βρουν νέο εθνικό ποιητή.

 

Οι βιογράφοι και οι μελετητές
σπεύδουν ασφαλώς
να κάνουν το καθήκον τους
–να αποδείξουν την αντοχή της μνήμης–
όμως και αυτοί θα διασχίσουν
σε λίγο το ποτάμι
και θα έρθουν άλλοι βιογράφοι και μελετητές
να προσθέσουν με τη σειρά τους
λίγες ακόμη προβλέψιμες αράδες
στο Μέγα Απουσιολόγιο.

 

Οι νεκροί φεύγουν γρήγορα.
Σωστά -
και η ζωή συνεχίζεται.

 


ΙΟΥΛΙΤΑ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
ΛΙΜΑΝΙ
Από την ποιητική συλλογή "Το Σπίτι"
 
Φερέοικοι εξ ανάγκης. Με μόνο τ’ απαραίτητα: τη ζωή τους. Ζητούν
να βρουν φορτηγό κάπου, κάπως,να κρυφτούν. Πλοίο που θα τους περάσει,
αθέατους, αλλού, να μπουν μέσα. Ένα αστυνομικό πλησιάζει την αποβάθρα.
Κατεβαίνουν ένστολοι κι ερευνούν τη νόμιμη επιβίβαση. Απ’ τ’ απέναντι
διαμερίσματα κάποιοι κοιτούν και κλείνουν τα παράθυρα να μην μπει ο αέρας,
να μην τους φτάσουν οι φωνές. Νύχτωσε. Ανοίγουν την τηλεόραση. Αθώοι και
ήρεμοι μέσα στο σπίτι!

 


ΦΡΟΣΟΥΛΑ ΚΟΛΟΣΙΑΤΟΥ
Του Σολωμού Σολωμού
Του παλικαριού που τόλμησε
Από την ποιητική συλλογή "Σα να συνέβη (2002)"

 

…Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το σώμα μου…
Τούτο εστί το αίμα μου…
Ένα τραγούδι μεσ’ στο καταμεσήμερο υψώνεσαι
Μεσ’ στην αγάπη μας μ’ όλους εμάς
Μόνος ή τον θάνατο
Γυμνός και λεύτερος
Το στιλπνό σου όνειρο
Αίμα αναβλύζον
Απ’ τις πληγές του κορμιού σου
Πατρίδα σου είναι ο άνθρωπος
Περήφανος
Και λεύτερος
Ένα ασθενοφόρο ολομόναχο πέρασε στους
Άδειους δρόμους ασθμαίνοντας
Μια αφόρητη λύπη
Χαιρετώ το παλικάρι
Που προσπάθησε να φτιάξει έναν κόσμο
Έξω απ’ την πραγματικότητα
Αυτός ο θάνατος είναι το όνειρο
Είναι ο θάνατος του φωτός
Ωστόσο
Ο ήλιος είναι η πηγή της ζωής
Γι’ αυτό γυρίζεις διαυγής στις αυλές
Των σπιτιών μας
Στη δροσιά των κληματαριών

 

Στο πρωινό φως
Στους αντίλαλους τ’ ουρανού
Πέρνα λοιπόν
Λεβέντη δικέ μας
Τίποτε δεν σου κλείνει τον δρόμο
Σ’ ένα άγιο Ιδανικό τέρμα
Γιατί ποτέ δεν ήλθες και ποτέ δεν έφυγες
Γεννημένος με το χαμόγελο της αθανασίας.
Στα χείλη σου !

 

16-08-96

 


ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ
Επί πιστώσει
Aπό την συγκεντρωτική του συλλογή με τον τίτλο "ΠΟΙΗΜΑΤΑ"

 

«θα ’ρθουν κάποια νυχτιά αυτοί που τους ξεχάσαμε,
σου είπαμε,
ανύπαρκτο το πρόσωπο τους
και το κρανίο τους γεμάτο σαύρες και γυμνό
θα κατέβουν βήμα το βήμα μόνοι
θ’ ανακαλύψουν μια χαρά για τη ζωή
πάνω απο τα σπίτια και τους τάφους
θ’ ανακαλύψουν μια χαρά για τη ζωή
μια πίκρα από αγάπη για μας και για τους πεθαμένους»,
κι ύστερα πάλι χάθηκες."

 

— Ανοίξτε το φως, ανοίξτε τα παράθυρα.

 

Αλήθεια, τι ντροπή
να πεθαίνουμε στα άσπρα μας σεντόνια
ενώ όλοι οι φίλοι μας σκοτώθηκαν στο πεζοδρόμιο.

 


ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΚΑΡΟΣ ΜΠΑΜΠΑΣΑΚΗΣ
Ωδή στον Malcolm Lowry

 

Σου γράφω τώρα δα το ποίημα
και σ’ το δωρίζω,
Καραβασίλη Γιώργο,
το ποίημα εκείνο,
την Ωδή,
που πήρες να συνθέτεις.

 

Σε βλέπω καθώς ανάβω το τσιγάρο
και αρχίζω,
ψέματα: συνεχίζω,
από κει που τ’ άφησες εσύ,
σαν ο χάρος ο άχαρος
ο καμπούρης
ο κανάγιας
ο γκαντέμης
σου πήρε το μολύβι από το χέρι
σου πήρε το ποτήρι με το ουίσκι
σου πήρε την καρδούλα
που «Κάθε καλό!»
σ’ έκανε να λες
προτού απολαύσεις
την πρώτη
την ωραία τη γουλιά.

 

Γράφω λοιπόν
καθώς κι εσύ ομνύοντας
στους 47,6 βαθμούς του τζιν
μα και στους 37,2 του αιδοίου
που όχι μονάχα νύχτες πρόστυχες
μα και της Ποίησης την ποίηση ποτίζουν.

 

Οαχάκα!
Ναι, στην Οαχάκα είχανε βρει κάποτε
ο ένας τον άλλον.

 

.....................................................

 


ΦΛΩΡΑ ΟΡΦΑΝΟΥΔΑΚΗ
ΣΕ ΩΡΕΣ ΑΔΙΕΞΟΔΕΣ
Από την ποιητική συλλογή "ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ"

 

Σαν μυστική περιουσία αγάπησα τις λέξεις
ράφτρα ωδών σε ώρες αδιέξοδες
αφού αδύναμη ν’ αλλάξω την πορεία του κόσμου
Σ’ ένα ποίημα μετράω την τύχη του

 

Κάνω ραφές και τα στριφώματα: πώς κουβαλά
Ο Όμηρος μια τέτοια ιστορία
και ακουμπά σε κύονες με τα ονόματα
παλιών οπλαρχηγών
πριν οσμιστεί τις θύρες ανοιχτές
και παραδώσει σαν κύμα τη φωνή του!

 

Άλλες φορές σαν ροδάκινο το πάθος μου δίνω
Στα σεντόνια μου επάνω όσα πετούμενα
δεν έπιασε ο κυνηγός

 

Ακόμα η οδύσσεια απλώνει τα δίχτυα της
μες στη φωνή μου…

 


ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ
ΡΟΔΑ ΑΕΙΘΑΛΗ
Aπό την ποιητική του συλλογή "Η αντίσταση των γεγονότων"

 

Η ομορφιά των γυναικών που άλλαξαν τη ζωή μας
βαθύτερα κι από εκατό επαναστάσεις
δεν χάνεται, δεν σβήνει με τα χρόνια
όσο και αν φθείρονται οι φυσιογνωμίες
όσο κι αν αλλοιώνονται τα σώματα.
Μένει στις επιθυμίες που κάποτε προκάλεσαν
στα λόγια που έφτασαν έστω αργά
στην εξερεύνηση δίχως ασφάλεια της σάρκας
στα δράματα που δεν έγιναν δημόσια
στα καθρεφτίσματα χωρισμών, στις ολικές ταυτίσεις.
Η ομορφιά των γυναικών που αλλάζουν τη ζωή
μένει στα ποιήματα που γράφτηκαν γι’ αυτές
ρόδα αειθαλή αναδίδοντας το ίδιο άρωμά τους
ρόδα αειθαλή, όπως αιώνες τώρα λένε οι ποιητές.

 


ΝΑΝΤΙΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
ΑΝΤΙΓΟΝΗ
Από την ποιητική συλλογή «ΤΟ ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΓΟΒΑΚΙ»

 

Η Αντιγόνη άνοιξε της φυλακής τον σύρτη
δρασκέλησε το μύθο
βγήκε στα μπαρ της πόλης
με μια ακίδα αστέρι στο μέτωπο
και στην παλάμη ένα σκοτάδι φως

 

Ήταν πολύ σκοτεινό, Κρέοντα, το κελί
Κι αυτά σαν έλεγε
χρύσιζε ο ήλιος
το σκούρο ποίημα

 

Εδώ ένα σμήνος πουλιά
η Ελευθερία
Αυτή που αστράφτει πιο λευκή
από τα λευκά μας όνειρα
που επτέρωσε τον Ίκαρον
καρποφορία μυστική
βάρκα που ταξιδεύει ολημερίς
στα πιο κρυφά μας πάθη
δροσόεντα ρόδα φύλλα και φιλιά
στο ιερατείο

 

Στο ημίφως λικνίζονται οι λέξεις
Σφυρίζει ο άνεμος στο πάλαι και στο τώρα

 


ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
ΤΥΨΕΙΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΣΣΗΣ
Aπό την ποιητική της συλλογή "ΕΙΚΟΣΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΧΤΥΠΟΙ ΚΑΙ ΣΙΩΠΗ"

 

Το δέρμα πρώιμα τραχύ, βαριά ανάσα
Σπρωγμένος σε μια άκρη της μέρας του.
Όλος μια σιωπή που εκδικείται.
Κουνάβι κουμπωμένο ως τον γιακά
Ο δάσκαλος τον αποδοκιμάζει.
Επίσης το πρωί ο καθρέφτης του.
Θα ήταν άρχοντας μιας χρυσαφένιας ερήμου
Αν η άμμος δεν του ανέβαινε στο λαιμό.
Θα ήθελε να είναι μεγάλος
Για να μην ξαναδεί τον πατέρα του.

 

Φτωχά παιδιά, σκυλιά κυνηγημένα.
Πληγιασμένα σε κάθε πόντο του κορμιού.
Έτοιμα να δαγκώσουν ως το κόκαλο
Χέρι που θα τους δώσει νερό.
Κάθε που σκύβω πάνω στα χαρτιά μου
Ακούω το κλάμα τους προς τ’ άστρα.
Παιδιά που ντρέπεται η στοργή σου να τ’ αγγίξει
Κομψή μες στο λευκό ταγιεράκι της.
Τα μάτια τους λευκές πεταλούδες
Χτυπάνε στο βιβλίο και καίγονται
Σαν να είναι η λάμπα του τάφου τους
Που έχει κρεμάσει ο υπουργός μες στην αίθουσα.
Ποτέ δεν βρήκα αρκετή ελπίδα μέσα μου
Ώστε ν ‘αντέξω τη γερή δαγκωματιά

 

 

ΚΥΚΛΟΣ PERFORMANCE
Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου, 15.00-18.00
Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα
μετρό Σύνταγμα

 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Δρ. Λίνα Τσίκουτα-Δεϊμέζη Ιστορικός Τέχνης και Επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης

 

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ

Μαίρη Ζυγούρη
Ελίζα Κρικώνη
Αιμιλία Μπουρίτη
Βέρα-Ιόνα Παπαδοπούλου
Γεωργία Σαγρή
Φίλιππος Τσιτσόπουλος

 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Εγκαίνια: Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου, 20.00
Διάρκεια: 19 έως 26 Δεκεμβρίου
Ηώς Χώρος Τέχνης
Χέυδεν 38, Αθήνα
σταθμός Βικτώρια

 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Αλέξανδρος Βούτσας Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (ε.ε.δι.π.), Εργαστήριο Φωτογραφίας 

 

Επιτρέπεται.
Τελικά τι επιτρέπεται, όλα ή τίποτα; Ποιος το ορίζει; Μήπως αυτό που επιτρέπεται για κάποιον ή κάποια εκλαμβάνεται ως μια καταπάτηση ή έλλειψη σεβασμού από κάποιον άλλο;
Στον προσωπικό, οικείο χώρο, ενδεχομένως το τί επιτρέπεται να είναι απλούστερο ή και πιο εφικτό. Στον δημόσιο όμως χώρο, ο νόμος, οι κοινωνικές καταβολές και διαφοροποιήσεις,  τα ήθη και έθιμα, το κλίμα,  οι επιθυμίες και οι προτεραιότητες, δημιουργούν ένα πολυσχιδές, πολύπλοκο περιβάλλον, που δεν είναι πάντα αποδεχτό από όλους. Για παράδειγμα, η αυτοκτονία  επιτρέπεται, εμείς το επιτρέπουμε- ποιος  θα καταδικαστεί  «κατόπιν εορτής»; Μόνο η απόπειρα χρήζει τιμωρίας, δεδομένου πως ο τολμών που «σώθηκε» υπάγεται ακόμα στους κοινωνικούς θεσμούς και νόμους. Παρόλα αυτά, η έννοια της  επιθυμίας είναι εκείνη  που μας δίνει το κίνητρο της ζωής.  Μας επιτρέπεται.
Επιτρέπεται να υπάρχουμε, να καταλαμβάνουμε χώρο, να μεταναστεύουμε, να αυτό-φροντιζόμαστε, να ερωτευόμαστε και να ερωτοτροπούμε όσο ζούμε, να παίζουμε και να χαιρόμαστε μόνοι ή με άλλους, να ακολουθούμε, να ελπίζουμε, να είμαστε διαφορετικοί, να επικοινωνούμε το μήνυμά μας, όσο ανορθόδοξα και αν αυτό εκδηλώνεται. Επιτρέπεται, ακόμα, να ισχύει μια τάση ή κατάσταση, εκεί που κανονικά θα έπρεπε να ελέγχεται ή να απαγορεύεται, όπως επίσης να εκδηλώνουμε την πιθανή εξωστρέφειά μας, την αυτό-ικανοποίησή μας, τον εγκλωβισμό μας, να φοβόμαστε, να προσευχόμαστε, να αφουγκραζόμαστε ή και να χαζεύουμε. Χωρίς αυτά να είναι  εμφανή.
Ο τρόπος με τον οποίο εκτίθενται οι 29 φωτογραφίες της έκθεσης αυτής έχει σκοπό να κινήσει το αισθαντικό και νοητικό ενδιαφέρον του θεατή, με έναυσμα τον τίτλο ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ, έτσι ώστε να δημιουργήσει μια ξεχωριστή εμπειρία, γεμάτη ενδελέχεια, ενσυναίσθηση και συνέπεια μνήμης.

 

Ο επιμελητής,
Αλέξανδρος Βούτσας

  

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ

Γιώργος Αναστασάκης

Γιώργος Ασημακόπουλος

Κωνσταντίνος Βίττης

Νίκη Βλαχογιάννη

Αλέξανδρος Βούτσας

George Georgiou

Ανδρέας Καλαβρουζιώτης

Μιχάλης Καλαϊτζάκης

Φώτης Καραγεωργίου

Αλεξάνδρα Μασμανίδη

Γιώργος Μαχιάς

Paul Mei

Χρήστος Μπάνος

Δημήτρης Μυτάς

Βασίλης Νούλας

Κατιάνα Ξανθάκη

Dov Oron

Αβραάμ Παυλίδης

Μαρία Ραμπία

Άρης Ρουπίνας

Ασπασία Σταυροπούλου

Μαριλένα Σταφυλίδου

Μαρία Συμεωνίδου

Κώστας Τζιμούλης

Στεφανία Τσουπάκη

Μαρία Φιλιππακοπούλου

Δημήτρης Φιλιππίδης

Τερίνα Χιουρέα

Βέρα Χοτζόγλου

 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
(ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ)
Εγκαίνια: Σάββατο 21 Δεκεμβρίου, 19.00
Διάρκεια: 21 Δεκεμβρίου έως 8 Ιανουαρίου
Ε.Φ.Ε.
Πόντου 12, Αθήνα
μετρό Μέγαρο Μουσικής

 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Κυριάκος Κόκκος

 

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ
Σταύρος Βελίδης
Σοφία Βεργοπούλου
Γεώργιος Γκιζάρης
Άντα Καζαγλή
Τάσος Κολάνης
Εύα Λαμπροπούλου
Νίκος Λεοντόπουλος
Κώστας Λευθεριώτης
Ράνια Μπαλαχούτη
Νέλη Μυστεγνιώτη
Δημήτρης Παρασκευάκης
Γεωργία Παρασκευοπούλου
Μαρία Σκυλοδήμου
Γεώργιος Τσίγκας
Γιάννης Τσιλίδης
Γεώργιος Φακίτσας

 

 

ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ "ΠΛΑΓΙΩΣ"
Εγκαίνια: Σάββατο 28 Δεκεμβρίου, 19.00
Διάρκεια: 28 Δεκεμβρίου έως 9 Ιανουαρίου
Ηώς Χώρος Τέχνης
Χέυδεν 38, Αθήνα
σταθμός Βικτώρια

 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Παναγιώτα Λευκαδίτη 

 

Επιτρέπεται; Ναι. Όχι. Ίσως. Ακούγοντας τη συγκεκριμένη λέξη, σκεφτόμαστε κάτι απαγορευτικό, κάτι αρνητικό ερχεται πρώτα στο μυαλό. Με αυτή τη λέξη ευγένειας που απευθύνουμε στον συνομιλητή μας ζητάμε την άδειά του για κάτι που μπορεί να είναι ανεπίτρεπτο. Επιτρέπεται να ποιούμε τέχνη, επιτρέπεται να εκφραζόμαστε ελεύθερα, επιτρέπεται να δημιουργούμε, επιτρέπεται να εκθέτουμε, επιτρέπεται να ζούμε στα άκρα, ίσως ναι αλλά και ίσως όχι, γιατί μπορεί να προκύψει κάτι ανεπίτρεπτο. Μπορείς να παίξεις τόσο μ’αυτή τη λέξη "επιτρέπεται" είν’ η αλήθεια, οσο και η  τέχνη που πηγάζει απο τη ζωή, μιλώντας ενίοτε για τον θάνατο.
Επιτρέπεται να ζούμε ως εμείς; Επιτρέπεται να πω την γνώμη μου; Δεν επιτρέπεται η μοναξιά να είναι της μόδας. Επιτρέπεται η εισοδος; Δεν επιτρέπεται σε ανήλικους κάτω των…  Επιτρέπεται το κυνήγι με αεροβόλο;  Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα. Επιτρέπεται η θεία κοινωνία στην εγκυμοσύνη; Δεν επιτρέπεται η αναστροφή. Ποιός αποφασίζει στο ζύγι τελικά; Αναλόγως τι διακυβεύεται. Ποιες είναι οι συνέπειες; Δεν μου επιτρέπεται να μιλήσω ευθέως. Πλαγίως μόνο. Πλαγίως.

 

Από την έκθεση δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα έργα ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία.
Φιλοξενούνται έργα από το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής-Δαφνί, το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής-Δρομοκαΐτειο, το Θεραπευτήριο Σπινάρη Κοζάνης, την Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας "Π. Σακελλαρόπουλος" και το ΚΕΘΕΑ.
Παράλληλα, θα φιλοξενηθούν έργα από τις Γυναικείες Φυλακές Θήβας με φροντίδα της Εύας Χειλαδάκη, Εργοθεραπεύτριας.

 

Παναγιώτα Λευκαδίτη

 

 

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ

Ευγενία Αραβαντινού

Δανάη Βλάχου

Άννα Γαζέα

Ματίνα Γεωργά

Σοφία Γκίκα

Αγγέλα Καραλή

Μαρία Καραλουκά

Παναγιώτα Λευκαδίτη

Δημήτρης Παπαστάμος

Αιμιλία Παπαφιλίππου

Μαρίνα Προβατίδου

Δημήτρης Πρωτόπαππας

Θάλεια Πρωτοψάλτη

Έρη Γεωργία Σκυργιάννη

Χρήστος Σούλαρης

Αγγελική Σταματιάδου

Ναταλία Σταμοπούλου

Ανδρέας Σχοινάς

Γεωργία Τουρμούζη

 

 

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2020
Cabane Art Space
Τριών Ιεραρχών 38
Πετράλωνα

 

"Παραμυθήματα"
Σχεδιασμός, εποπτεία, συντονισμός: Νένα Σαμιώτη Ψυχολόγος
Συν-συντονισμός: Χριστίνα Γεωργοπετρέα Ψυχολόγος
Περιοριμένος αριθμός συμμετεχόντων - θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας
Απαραίτητη δήλωση συμμετοχής στο: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

 


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ
Παρασκευή 17 Ιανουαρίου, 17.00-21.00
Σπίτι της Κύπρου
Ξενοφώντος 2Α, Αθήνα
μετρό Σύνταγμα

 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Φώτης Καγγελάρης

 

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Τέση Λαζαράτου

Θανάσης Γεωργάς

Φώτης Καγγελάρης

 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ-ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ

17.00 Έναρξη
17.30 Ντόρα Θεοδωροπούλου Δρ Αρχιτέκτων ΕΜΠ - Ελίνα Θεοδωροπούλου Εικαστικός ΑΣΚΤ
17.50 Τέση Λαζαράτου Ψυχοθεραπεύτρια
18.10 Αθηνά Δ. Μιράσγεζη Δρ Φιλοσοφίας, Διδ. στο ΕΑΠ, συγγραφέας
18.30 Σταματίνα Ράπτη Ψυχοθεραπεύτρια, Μέλος του προεδρείου και της εκπαιδευτικής επιτροπής της Ελληνικής Εταιρείας Dasein-ανάλυσης
18.50 Νικήτας Χιωτίνης Δρ Αρχιτέκτων, Καθηγητής ΠΑΔΑ
19.10 Μιχάλης Λέφας Ιατρός, Ομοιοπαθητική  Ίασις
19.30 Σωκράτης Δεληβογιατζής Καθηγητής Φιλοσοφίας ΑΠΘ, Διευθυντής Εργαστηρίου Φιλοσοφικής Έρευνας πάνω στο Φαντασιακό  
19.50 Κωνσταντίνος Μωραΐτης Αρχιτέκτονας, Καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ε.Μ.Π.
20.10 Πάνος Χαραλάμπους Εικαστικός, Καθηγητής ΑΣΚΤ, π. Πρύτανης ΑΣΚΤ
20.30 Αγγελική Φωτεινού Δραματοθεραπεύτρια (Ε.Κ.Ψ.Ψ.Υ.Π.Σ.) (θα παρουσιαστεί διαδραστικό δρώμενο)

 

 

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ (αλφαβητικά)

Ντόρα Θεοδωροπούλου Δρ Αρχιτέκτων ΕΜΠ - Ελίνα Θεοδωροπούλου Εικαστικός ΑΣΚΤ

 

Τάκης Ζενέτος 
Αρχή-Τέλος-Αρχή

Ένα κτίριο-ένα έργο-ένας διάλογος.
Μία διάλεξη για το κτίριο FIX και τον Τάκη Ζενέτο.
Ένα έργο που τίθεται αποσπασματικά απέναντι ή τοποθετείται πίσω από τον ομιλητή. Γιατί; Άραγε σε μία πρόταση χωράει ένα επιτρέπεται και ποια τα όρια του… Αυτό θα διερευνηθεί μέσα από τα κεντρικά σημεία του κειμένου και από την ζωντανή διάδραση με το έργο τέχνης.
Τα ίδια τα πρόσωπα θα κάνουν τις γέφυρες σε αυτόν τον διάλογο όπου η ζωγραφική επιτρέπεται να συναντηθεί με την αρχιτεκτονική.

 

 

Τέση Λαζαράτου Ψυχοθεραπεύτρια

 

«Επιτρέπεται το διφορούμενο της μεθεόρτιας λύπης
ενίοτε δε και της χαράς»

Δια της πράξης του ορισμού της χρονικότητας, και παρότι ο χρόνος είναι τελικά αδιαίρετος, τοποθετούνται εκ νέου τα σημεία στίξης, στο κατασκευαστικά διφορούμενο της ανθρώπινης συνθήκης. Δια των λέξεων του ορισμού της,  οδηγείται στο διφορούμενο του λόγου, ό,τι εμμένει οιονεί διαλείπον. Από την καθολικότητα του χρόνου στην μοναδικότητα του διφορούμενο μεσολαβεί η ασυμμετρία της κοινωνικής πραγματικότητας και / ή μεταφορικότητα.  Μήπως αυτό το μεταβατικό διάστημα αποτελεί τον ενδεικνυόμενο τόπο για να αναδυθεί, ως μία από της πλέον αναμφίλεκτες έννοιες της κοινωνικής συνύπαρξης, η έννοια της γιορτής; Κι αν ναι, ό,τι συνδηλούται καρφώνοντας τον χρόνο ως ριπή ηχητικότητας στο πουθενά, μήπως αποτελεί εν τω γενάσθαι το προ-οίμιο της (διαπροσωπικά αναπάντεχης αν και ενδοψυχικά αναμενόμενης) επιτρεπτικότητας στη μεθ-εόρτια λύπη ενίοτε δε και στη χαρά;

Τόσο στην ευγενή αρένα των καθημερινών συναλλαγών, όσο κι στην άτεγκτη εορταστική ανατροπή τους,  στα ορατά αλλά και στα αόρατα μέρη τους, τα μεθεόρτια συνιστούν μια κομβική σύλληψη για το παράδοξο  της ψυχικής ζωής αλλά έτι περαιτέρω και για την κοινωνική συνθήκη. Παράλληλα συνθέτουν έναν υστερόγραφο τρόπο κατανόησης - ερμηνείας της καθημερινότητας και των θεσμών της, σε όλες τις εκφράσεις τους.  Οι γιορτές, οι αργίες, οι επέτειοι, τα μνημόσυνα, τα έθιμα χαράς ή λύπης ή χαρμολύπης, και τα λογής – λογής τελετουργικά τους με χρώματα, γεύσεις, μυρωδιές και μουσικές κοσμούν με εμπράγματες σημασίες το από κοινού του βίου. Αποτελούν κελύφη όπου περιέχονται εικόνες, φαντασίες, σκέψεις, ιδέες κοντολογίς τα αμύθητα πλούτη του συμβολικού. Έτσι κάπως, μέσα από συνεχείς κι απρόσκοπτες νοηματοδοτήσεις, συντελείται ο θαυμαστός μετασχηματισμός της απώλειας σε απουσία.

Ωστόσο όταν αυτή η σύνθετη μεταποιητική διεργασία του υποκειμένου δεν είναι εφικτή, τότε το «εκ των υστέρων» από εγγυητής θα μετατραπεί σε εκδικητής. Μέσα από τις δαιδαλώδεις διαδρομές της κατανάλωσης εμπορευμάτων, συμβάσεων, εικόνων ασωμάτων και σωμάτων, ο χρόνος (πλήρης ή κενός) παραμένει εκεί πάντα άτεγκτος και αμετάκλητα διωκτικός.

Κοντολογίς οι γιορτές αλλά και τα μεθεόρτια τους μπορούν να μετατραπούν από κοσμήματα του βίου σε  ρινίσματα ενός αβίωτου, ακινητοποιημένου χρόνου. Καταναλωτισμός και η glitter εκδοχή της μοναξιάς, συνδέοντας αμετάκλητα το εορταστικό από κοινού των ανθρώπων με την έλλειψη νοήματος, καθιστούν πρόδηλο το επί σκοπώ (κι όχι καταστατικά) διφορούμενο διακύβευμα της κοινωνικής δικαιοσύνης.

 

 

Μιχάλης Λέφας Ιατρός, Ομοιοπαθητική  Ίασις

 

Το δικαίωμα στην (προσωπική μας) ασθένεια

Η αρρώστια κατατείνει όλο και περισσότερο να εννοείται ως εφαρμογή γενικών εννοιών-αρχών και να εκδιώκει την ενικότητα, θεωρώντας τη δεύτερη τυρρανία του συγκεκριμμένου και ειδικού.
Ταυτόχρονα, μέσα από μια έντονη ιατρικοποίηση της ζωής μας, αναδεικνύεται η νόσος ως αυτόνομη και αναμφισβήτητη οντότητα που καταλαμβάνει τον ευάλωτο στην Ιατρική άνθρωπο, εξοβελίζοντας τα όποια ιδιαίτερα και, κυρίως, αρνητικά στοιχεία του, επιβάλλοντας μία θανάσιμη καθαρότητα ενός σώματος, μη-σώματος.
Άραγε  η ίδια η διεργασία της ασθένειας είναι σε θέση να φέρει στο προσκήνιο την μοναδικότητα του πάσχοντος ανθρώπου (σε βαθμό που ξεπερνάει ακόμα και την έννοια της ενικότητας του) και ακόμα περισσότερο να αυξήσει το βαθμό της αδρής , έστω, συνειδητότητας του εν όλω λειτουργούντος ασθενούς;
Είναι, δηλαδή, η νόσος νοούμενη ως διεργασία ένας δρόμος που θα θέσει ξανά και θα φωτίσει το εκκρεμές πρόβλημα των καθόλου (universalis) και των επιμέρους (particuliaris);

 


Αθηνά Δ. Μιράσγεζη Δρ Φιλοσοφίας, Διδ. στο ΕΑΠ, συγγραφέας

 

Όλο το έργο της Marina Abramovic  συγκρούεται με αυτό που δεν επιτρέπεται στη ζωή αλλά επιτρέπεται στην τέχνη. (Αλλά ακόμα κι αυτό που επιτρέπεται μόνο στην τέχνη έχει τα δικά του όρια…) Η ίδια η τέχνη της περφόρμανς έχει στο επίκεντρό της, έχει στο βυθό της, το ανεπίτρεπτο. Προσβολή της δημοσίας αιδούς, προσβολή της δημόσιας επιθυμίας του ευ ζειν, προσβολή του δημόσιου ενστίκτου της επιβίωσης. Φόβος, πόνος, βία, θάνατος. Επιτρέπεται η ποίηση στη βία; Πώς καθορίζεται η τέχνη όταν έχουμε να κάνουμε με γυμνή πραγματικότητα; Όταν το έργο τέχνης έχει άμεσες συνέπειες στη ζωή; Όταν η ολοκλήρωση του έργου τέχνης συνεπάγεται την παύση της ζωής; Όταν επιτρέπεται στη ζωή αυτό που απαγορεύεται στην τέχνη;

 


Κωνσταντίνος Μωραΐτης Αρχιτέκτονας, Καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ε.Μ.Π.

 

Μηχανισμοί άμυνας: εκφραστικές απόπειρες και πολιτισμικές διαπραγματεύσεις

Τι ‘επιτρέπεται’ στο πεδίο της έκφρασης; Τι απαγορεύεται ως κοινωνική απόρριψη; Ως προσωπική προς τον καθένα απόρριψη ή ως γενικευμένος απορριπτικός κανόνας; Είναι ετούτη η επιβολή και απόρριψη αδιαφιλονίκητη;
Η Anna Freud υπέδειξε, στα 1936, μια σειρά νοητικών διεργασιών στις οποίες απόδωσε τον χαρακτηρισμό ‘μηχανισμοί άμυνας’, υπονοώντας προφανώς μια παθητική, ‘αμυντική’ στάση απέναντι σε όρους καθορισμού που μας υπερβαίνουν. Αλλά αποτελούν οι διεργασίες αυτές διεργασίες άνευ όρων συμβιβασμού, απώθησης μόνον ή επιχειρούν να περιγράψουν, κάποιες από αυτές, ταυτόχρονα, απόπειρες υπέρβασης; Εξαπάτησης της ‘κανονικότητας’, διαρκούς μετάπτωσης και διαστρέβλωσης, διαρκούς μικροδιάβρωσης έστω, της κοινωνικής τάξης; Τι άραγε, στη δική μου έκφραση, αποτελεί δομικό συμβιβασμό, τι ‘ενδοβολή’ επιβεβλημένων κανόνων, τι διαγνωστική φθορά και ανατροπή τους; Πως υποκαθιστώ την παγίωση των μορφών από τη μορφογένεση; Υποκαθιστώ τη συμβολική τάξη με τη συμβολική ολίσθηση, μια συνεχή συμβολική ολίσθηση, άλλοτε ισχυρότερη και άλλοτε ασθενέστερη. Επιχειρώ μάλλον να σύρω τα πράγματα προς την πλευρά των εκφραστικών επιθυμιών μου, χωρίς ποτέ τελεσίδικα να το επιτυγχάνω.

 


Σταματίνα Ράπτη Ψυχοθεραπεύτρια, Μέλος του προεδρείου και της εκπαιδευτικής επιτροπής της Ελληνικής Εταιρείας Dasein-ανάλυσης

 

Επιτρέπεται η αυθεντική σχέση;

Στην εποχή μας όλα επιτρέπονται και όλα χωράνε. Εντούτοις, πολύ συχνά, στη σχέση δεν επιτρέπεται η φανέρωση του άλλου ως άλλου. Συχνά σχετιζόμαστε με τον άλλο έτσι όπως εμείς τον δημιουργούμε μέσα από δικές μας φαντασιακές κατασκευές, υπηρετώντας και στηρίζοντας την ψευδαίσθηση μιας αρραγούς ταυτότητας. Αυτό οδηγεί, αργά ή γρήγορα, είτε στην ματαίωση και την απογοήτευση είτε στην μοναξιά καθώς ο άλλος εν τέλει εκλείπει. Καθίσταται ανύπαρκτος!
Στο φως όμως μιας άλλης οντολογικής-υπαρξιακής θεώρησης, θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι η ανθρώπινη ταυτότητα δεν προϋπάρχει της σχέσης αλλά γεννιέται από αυτήν. Στα ίδια τα θεμέλια της συγκρότησης της ανθρώπινης ύπαρξης βρίσκεται η ριζική αναφορική έκ-σταση στην ετερότητα του άλλου. Καθώς ο εαυτός δεν συγκροτείται μέσα στο φαντασιακό μας καθρέφτη αλλά στη συνάντηση με τον άλλο, κάθε άρνηση της ετερότητας του άλλου (άρνηση της γέννησής μου ενώπιον του άλλου) είναι-άρνηση φονική και συνάμα αυτοκτονική.

 

 

Αγγελική Φωτεινού Δραματοθεραπεύτρια

 

Ε.Κ.Ψ.Ψ.Υ.Π.Σ.

«Η Τέχνη - Το Ασύμμετρο της Συμμετρίας & Το Στάδιο πριν τον Καθρέπτη»
«Καλλιτεχνική Ομάδα» των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (Μ.Ψ.Α) δομής Αττικής της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας «Παναγιώτης Σακελλαρόπουλος» ( Ε.Κ.Ψ.Ψ.Υ.Π.Σ)
Σκηνοθεσία: Αγγελική Φωτεινού δραματοθεραπεύτρια,  Άντα Παϊζη χοροθεραπεύτρια
Σκηνικά & Ενδυματολογία: Αγγελική Φωτεινού, Όλγα Μουζακίτου, Γωγώ Παλαιολόγου, Άννα Ψίσιβεκ,  Γιάννης  Γεωργιάδης
Μουσική Κάλυψη: Αγγελική Φωτεινού, Κίκη Δουδουλακάκη, Βασίλης Μάτσιας 
Ηθοποιοί: Αγγελική Φωτεινού, Άντα Παϊζη, Όλγα Μουζακίτου, Ιφιγένεια Πάσιου, Ευαγγελία Δημητρίου  Αγγελική Τσιαξίρη,  Σπύρος Παπαγιανόπουλος, Θοδωρής Δάρας, Βιβή Ψαραδάκη, Λούης Πολίτης, Βάσω Φουρναράκη, Αγγελική Σκαρλούτου

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΥ ΔΡΩΜΕΝΟΥ
Μια φορά κι ένα καιρό...
Σε όλα τα παραμύθια... τους παγκόσμιους μύθους...  και τα εθιμικά  των λαών, η ιστορία της γέννησης  των όντων περιλαμβάνει κάποτε... και σε κάποιες στιγμές,  τις ιδιαίτερες καταστάσεις του περάσματος ή και  της μονιμότητας  του δύσμορφου κι ανοίκειου της μορφής.
Το δρώμενο με τον μακρόσυρτο τίτλο,  «Η   Τέχνη - Το Ασύμμετρο της Συμμετρίας  & Το Στάδιο πριν Του Καθρέπτη»,  σαν ένα ζων υποκείμενο,  θα επιχειρήσει να διερευνήσει: τη μορφή και τη φάση του δύσμορφου κι ανοίκειου στη σύνδεση με το  περιεχόμενο δια μέσου του δια- παίζειν και της  δημιουργικότητας.
Μιας  δημιουργικότητας που ωθεί,  μέσα από την μήτρα της τέχνης, την  άχρονη  και αδιαίρετη  μορφή … στην μετάβαση της  υπερβάσης των ορίων του ζώντος υποκειμένου κι όλων όσων συνομολογούν το πέρασμα δια μέσου  του «τέρατος».  Του  τέρατος που  «είναι» και  σηματοδοτεί μια μορφή  σε «μια  στιγμή στο πέρας  του χρόνου».
Το τέρας, που στην υπέρβαση της εξέλιξης του αγέννητου της μορφής, περνά δια μέσου  της  αστερόσκονης  και των παράδοξων στιγμών της γέννησης του σύμπαντος εντός του …..εως ότου γενεί μια μορφή σύμφυτη με την ωραιότητα της μορφής του μέτρου και της αρμονίας.

 

 

Πάνος Χαραλάμπους Εικαστικός, Καθηγητής ΑΣΚΤ, π. Πρύτανης ΑΣΚΤ

 

TOBACCO AREA
SURGEON GENERAL’S WARNING: Smoking Causes Lung Cancer, Heart Disease, Emphysema And May Complicate Pregnancy

«Αν φανταστούμε έναν καπνιστή πίπας που εγκαταλείπεται οριστικά στη χειρονομία του, που ζει για να καπνίζει και καπνίζει για να ζει τη ζωή του… τότε θα έχουμε φανταστεί μια ζωή καλλιτεχνική που διανοίγει το χώρο στη θρησκευτική εμπειρία».
V. FLUSSER «Les Gestes» Μτφ. Ε. Τσιφόρου UNIVERSITY STUDIO PRESS 2007

 

Το σχέδιο tobacco area δεν είναι ''αρμονικό έδαφος''. Είναι ανταγωνιστικό, πολεοδομικό διάβημα. Ένα πεδίο όπου συναντώνται η πολιτική φιλοσοφία, η τέχνη η αρχιτεκτονική. Το δίπολο καπνιστή μη καπνιστή, ένας καθορισμός της διάκρισης εμείς-αυτοί, φίλοι-εχθροί (Κ. SCHMITT). Είναι μια εναντίωση στη φαντασίωση για έναν ενιαίο αστικό χώρο...αντίθετο με την επιχείρηση εξ-αστισμού, εξωραϊσμού, ωφελιμισμού και μιας ψευδο-ηθικής έναντι των ηδονών. Εν όσο ισχύει ο αντικαπνιστικός νόμος του 2008, ο κίνδυνος δεν προέρχεται απ’ την πλήρωση-κατοχή του χώρου απ’ τις τούφες του καπνιστή-αντιπάλου, αλλά απ’ την ιδιοποίηση μέσω της νομοθεσίας-κυριότητας του μύχιου, του δημόσιου χώρου, απ’ την νεοφιλελεύθερη πολιτική που αιωρείται μεταξύ ηθικής και οικονομίας.
Επιτρεπτές σκέψεις ενός μη καπνιστή

 

 

Νικήτας Χιωτίνης Δρ Αρχιτέκτων, Καθηγητής ΠΑΔΑ

 

Το «απαγορεύεται να απαγορεύεται» ως άλλοθι οντολογικού κενού

Ιεραρχούμε τις επιθυμίες μας και τις προτεραιότητες της ζωής μας, αλλά και τη σχέση μας με τον Άλλο και τη σχέση μας με την κοινωνία, σύμφωνα με τον τρόπο που νοηματοδοτούμε την ύπαρξή μας. Την ιστορία της Σκέψης, στην αέναη περιπλάνηση του ανθρώπου προς αναζήτηση της Αλήθειας, τη διακρίνουμε σε προνεωτερική και νεωτερική περίοδο. Κατά την προ-νεωτερική περίοδο ο άνθρωπος θεωρούσε την ύπαρξή του ως εντός μιας ευρύτερης πραγματικότητας ή Αλήθειας, πέραν του ορατού και απτού, με την οποίαν επιθυμούσε να έρθει σε συνδιαλλαγή επεκτείνοντας την εμβέλεια του προς αυτήν, μέχρι σημείου οργανικής με αυτήν σχέσης. Η κορύφωση υπήρξε η ελληνική πρόταση και η συνέχειά της στη χριστιανική περίοδο της (Ελληνο-)ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, όπου επεδίωξε οργανική με αυτήν την Αλήθεια σχέση. Η έννοια της «ελευθερίας» συνταυτιζόταν με τη δυνατότητα επέκτασης της εμβέλειας του ανθρώπου πέραν της αποκαλούμενης σήμερα φυσικής του ζωής.
Από την αρχή της νεωτερικότητος και εξής, η πέραν του ορατού Αλήθεια είτε δεν αναγνωρίζεται πως υπάρχει είτε δεν τίθεται πλέον ως πεδίον αναφοράς της ανθρωπότητας. Η επέκταση της εμβέλειας του ανθρώπου και η αναζήτηση ευδαιμονίας, σταδιακώς περιορίζεται στα στενά περιθώρια μεταξύ της γέννησης και του θανάτου του. Η κατανάλωση ανάγεται σε σχεδόν οντολογικό επίπεδο και το «σκέφτομαι άρα υπάρχω» του Καρτέσιου, εύστοχα εξελίσσεται από τους διαφημιστές των μεγαλοκαταστημάτων, που ευφυώς αναγνωρίζουν τις επιθυμίες του νεωτερικού ανθρώπου, σε «ψωνίζω άρα υπάρχω». Η έννοια της ελευθερίας συνταυτίζεται πλέον με τις δυνατότητες κατανάλωσης όλο και περισσότερων «αγαθών», με τον τρόπο που σήμερα νοούμε τον όρο αυτόν. Οι παλαιότερες κοινωνίες μετατρέπονται σε εταιρικά σχήματα, societies/societés και οι δυνατότητες του ανθρώπου εξαντλούνται στην αποκόμιση όσο το δυνατόν περισσότερων ωφελημάτων για την «εδώ και τώρα» ζωή του, ιδού ένα άλλο πολύ εύστοχο και επιτυχημένο σύνθημα προσέλκυσης ψηφοφόρων.
Σε αυτά τα αγαθά περιλαμβάνεται και η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ατομική δυνατότητα σκέψης και πράξης, που καλλίτερα να αναγράφεται και στο «κοινωνικό συμβόλαιο» που έχει συμφωνήσει με τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας του. Πάντα βέβαια στο «εδώ και τώρα», κάθε τι άλλο δεν έχει πλέον νόημα.
Ιδού πως το «απαγορεύεται να απαγορεύεται» καθίσταται το άλλοθι της στέρησης από τον άνθρωπο κάθε ευρύτερης εμβέλειας πέραν των στενών περιθωρίων της ζωής του, πως δηλαδή καθίσταται το άλλοθι της υπαρξιακής απογοήτευσης, του οντολογικού περιορισμού ή του οντολογικού κενού, στο οποίον έχει περιπέσει.

 

 

 

 

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ
(το επιχείρημα)

 

 

«Εκείνος που είναι έτοιμος να θυσιάσει την ελευθερία του για λίγη ασφάλεια δεν αξίζει ούτε το ένα ούτε το άλλο».
F. Roosevelt
 
«Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι κι ωστόσο είναι σχεδόν παντού αλυσοδεμένοι. Είναι ελεύθεροι να υποτάσσονται σε δικτατορίες, τυραννίες, ολιγαρχίες».
J. J. Rousseau


Επιτρέπεται… τα πάντα.
Είναι αδύνατον σε μια εποχή σαν την σημερινή να μην επιτρέπονται τα πάντα. Το αντίθετο φαίνεται παράδοξο, το απαγορεύεται.
Σ’ αυτή την εποχή όπου όλα είναι επιτρεπτά, να ψωνίσεις, να ταξιδέψεις, να κάνεις σεξ, να είσαι vegetarian ή vegan, ν’ ακούς hip hop, να ψηφίζεις, να μεθάς, να ορίζεις την έμφυλη σου ταυτότητα επιλέγοντας μία από τις 56, να βρίζεις τον πρωθυπουργό, να είσαι πλούσιος, να έχεις πρόσβαση στην ελεγχόμενη πληροφορία, να είσαι μόνος, να συμμετέχεις σε εκπομπές μαγειρικής, να ακούς τις ειδήσεις των 8, να έχεις ιδιωτική ασφάλιση, να κουρεύεσαι ή να ντύνεσαι όπως θέλεις, να επιλέγεις την δίαιτα που θέλεις (masher kleanse ή gossfit), να αποτεφρωθείς ή να θαφτείς, να επιλέξεις μεταξύ «Ικέα» και «Πράκτικερ», μεταξύ yahoo  και  gmail, να επιλέξεις την μάρκα των τσιγάρων σου και όποια μάρκα κινητού θέλεις, να κάνεις τατουάζ, να φορέσεις κρικάκια παντού, παντού, ναι, ναι ακόμα κι εκεί…
Σε αυτή την εποχή με την πληθώρα των προταγμάτων, «be yourself», «don’t worry-be happy», «no problem», το μόνο πράγμα που δεν επιτρέπεται είναι το απαγορεύεται.
Το αντίθετο, η εποχή (πείτε τα, κυρίαρχα σημαίνοντα), προστάζουν: δεν επιτρέπεται να μην επιτρέπεται.
Δεν επιτρέπεται, να μην «be yourself». Βρες τον εαυτό σου. Κάνε λίγη γιόγκα, πιλάτες, αρωματοθεραπεία, ρέικι, πάρε μέρος σ’ ένα διαγωνισμό τραγουδιού, σ’ ένα «τοπ-μόντελινγκ», κάνε κάτι, αφού, όλα επιτρέπονται.
Τι σου ζητούν, διάβολε;
Να είσαι ο εαυτός σου.
Αλλά, τι σημαίνει να είσαι ο «εαυτός σου»;
Τι σημαίνει να «είσαι»;
Τι σημαίνει η προστακτική;
Τι σημαίνει αυτή η μετατροπή της καντιανής κατηγορικής προσταγής από «πράττε ως» σε «επιτρέπεται ως»;
«Self», μήπως, σημαίνει αυτό που προκύπτει μέσα από το γενικότερο κλίμα μιας εντολής του πως να είσαι, το οποίο γενικότερο κλίμα και η εντολή διαμορφώνονται από τα media, την τηλεόραση, το facebook, το Google, όργανα στην υπηρεσία μιας πολιτικής σκοπιμότητας ενώ ταυτόχρονα συγκροτούν την ίδια την πολιτική σκοπιμότητα;
Να, μόλις πρόσφατα υπήρξε ακόμα μια μαρτυρία κατόπιν έρευνας για Google και facebook ότι είναι στην υπηρεσία της κυβέρνησης και μεγάλων εταιρειών, με το 87% των εσόδων τους να προέρχεται από έσοδα από πακέτα πρόβλεψης καταναλωτών. Και, φυσικά, όπως συμβαίνει στον ελεύθερο κόσμο όπου τα πάντα επιτρέπονται, πάντα  κάποιος  είναι έτοιμος να καταφύγει στην καταστρατήγηση του άρθρου του Συντάγματος για το απόρρητο της επικοινωνίας, κάποιος άλλος επιτρέπεται να κάνει χρήση των νευροεπιστημών στο νευρομάρκετινγκ και να καθορίζει την αγορά του προϊόντος πριν αυτό γίνει αντιληπτό από τον καταναλωτή.
Ένας εποπτεύων καπιταλισμός, «surveillance capitalism», όπως μερικούς αιώνες πριν, ο θρησκευτικός επίτροπος επόπτευε από τα χωρίς κουρτίνες παράθυρα το εσωτερικό των σπιτιών, το «εσωτερικό» των μελών της οικογένειας. Όχι, δεν πρόκειται για την γνωστή διπολική διαταραχή «απαγορεύεται-επιτρέπεται» που ταλάνισε την παιδική ηλικία της ανθρωπότητας. Πρόκειται για ένα παρανοϊκό επιτρέπεται του οποίου το σημαινόμενο δεν παραπέμπει στο σημαίνον. Η τεχνολογική ορθολογικότητα έχει μετατραπεί σε πολιτική ορθολογικότητα που παράγει μια άνετη, ομαλή, δημοκρατική ανελευθερία», έλεγε ο Μarcuse. Η βία της βιοπολιτικής ασκείται «ανεπαισθήτως» και ενδεχομένως καλαισθητικά.  Προς τούτο, έχει σύμμαχο το ίδιο το θύμα το οποίο συναινεί στην εξαγορά της επιθυμίας του έναντι της ασφάλειας ενός κατασκευασμένου κινδύνου και στο ανήκειν μιας κοινότοπης καλοπέρασης. Πάει πια ο καιρός που ο Machiavelli συμβούλευε τον Ηγεμόνα να κυβερνά δια φόβου. Σήμερα, ο κόσμος κυβερνάται μέσω του ελέγχου της επιθυμίας: όποιος ελέγχει την επιθυμία ελέγχει τον κόσμο. Το άτομο ενοχοποιείται, απαξιώνεται, εξορίζεται αν δεν ξεπουλήσει την επιθυμία του για τα αγαθά της ασφάλειας και του μέσου όρου. Ο θυσιαστικός άνθρωπος οφείλει να θυσιάσει την επιθυμία του, να ευνουχίσει την υποκειμενικότητα του, να ακρωτηριάσει την ελευθερία του. Ο «Homo Sacer» οφείλει διαρκώς οφείλει, οφείλει να οφείλει  και γι’ αυτό οφείλει να είναι πάντα έτοιμος για θυσίες: στις αποδοχές του, στις θέσεις εργασίας, στις κατασχέσεις, στην εκπαίδευση, στην υγεία, στη ζωή του. Προσέξτε πόσες φορές επαναλαμβάνεται η λέξη «θυσία» σε όλα τα πολιτικά διαγγέλματα, ανεξάρτητα από πολιτική τοποθέτηση. Ναι, είναι σίγουρο, η θυσία επιτρέπεται, όλα επιτρέπονται όταν πρόκειται περί θυσίας. Μπορείς να θυσιάζεις έως να καταστείς το «καταραμένο απόθεμα» (Bataille). Μπορείς και ν’ αυτοκτονήσεις, μόνο κάνε το κομψά, και κυρίως μυστικά, όπως αρμόζει σε μια κουλτούρα που ενώ είναι καταχρεωμένη στο θάνατο, προσποιείται ότι τον αγνοεί. Ή μπορείς να καταστείς ένας «απόβλητο της νεωτερικότητας» (Bauman), (μόνο από αυτό έχουμε πια να περιμένουμε, τη ρήξη , κατά τον Deleuze, το «συμβάν» του Badiou,  εκείνο το «ξαφνικά» της εξέγερσης και του έρωτα).   
Τελικά, μήπως το επιτρέπεται είναι συνώνυμο του «σε παρακολουθώ» για να δω αν εφαρμόζεις το επιτρέπεται αφού ξέρεις ότι δεν επιτρέπεται να μην επιτρέπεται; Πρέπει να επιτρέπεται, σε διατάζω να επιτρέπεται, σου απαγορεύω να μην επιτρέπεται. Επιτρέπεται, επιτρέπεται, επιτρέπεται, σου λέω. Επωφελήσου, κλείσου στο κλουβί σου, όπου σου επιτρέπεται να πετάς όπως θέλεις. Είσαι ύποπτος αν δεν επιτρέπεται. Πρέπει να επιτρέπεται να επιτρέπεται. Επιτρέπεται από μόνο του. Δεν υπάρχει πια το υποκείμενο. Σαν να μην υπάρχει κανείς που το υπαγορεύει. Το ρήμα είναι απρόσωπο, σαν το «βρέχει». Ένας αόρατος big brother επιβάλλει το επιτρέπεται.
Απαγορεύεται ν’ απαγορεύεται. Απαγορεύεται να μην απαγορεύεται να απαγορεύεται. Όλα επιτρέπονται, η απόλαυση είναι δική σου. Εγώ, μόνο, σε διατάζω να απολαμβάνεις. Απαγορεύεται να μην απολαμβάνεις. Απαγορεύεται να μην είσαι καλά. Απαγορεύεται να μην θέλω να είμαι καλά: «νέος-υγιής-πετυχημένος». Απαγορεύεται και το double bind «απαγορεύεται να απαγορεύεται»  της ιλαρής και ευφρόσυνης μπητλικής  δεκαετίας του ’60. 
Δεν επιτρέπεται να μην θέλω να είμαι ο εαυτός που πρέπει να είμαι. Δεν επιτρέπεται να επιθυμώ προσωπικά. Τι να την κάνω την δική μου επιθυμία κι  ας λέει ο Spinoza ότι ο άνθρωπος είναι η επιθυμία του. Κι ας λέει ο Lacan ότι ανήθικος είναι αυτός που κάνει πίσω στην επιθυμία του. Δεν μας νοιάζει πια τι κάνει η «Αντιγόνη» και η «Νόρα». Τελειώσαμε μ’ αυτά.
Και αν κάποιος νοσταλγεί τον Θεό της προ νιτσεϊκής εποχής, γιατί ο Θεός απαγόρευε (οι 8 από τις 10 εντολές εμπεριέχουν ή αρχίζουν με το «ου»-«ουκ») δίνοντας έτσι την δυνατότητα να γνωρίσει κάποιος την επιθυμία του, να εναντιωθεί στην αλλοτρίωση της έτοιμης επιθυμίας, στην επιταγή του κυρίαρχου σημαίνοντος, ο σημερινός Θεός-Αγορά δεν δίνει την δυνατότητα της απαγόρευσης, αλλά μια σαδιστική εντολή όπου  ο Θεός- Αγορά επιβάλλει την δυνατότητα να είσαι ελεύθερος-σκλάβος της απόλαυσης. Μια σαδιστική εντολή να μην μπορείς παρά ακατάπαυστα, μέχρι εξάντλησης, εξάρθρωσης, διάλυσης, μέχρι θανάτου να απολαμβάνεις, ούτως ώστε αυτό που είχες επιλέξει αλλά που στην πραγματικότητα άλλος είχε επιλέξει για σένα, να μην μπορεί παρά να καταλήγει στο να  απολαμβάνεις.
Δεν επιτρέπεται να μην επιτρέπεται, δεν επιτρέπεται να μην απολαμβάνεις. Απαγορεύεται να μην απολαμβάνεις. Και, φυσικά, επιτρέπεται αυτό που σε διατάζω: το επιτρέπεται.
Ένα κύμα απαγόρευσης σκεπάζει τον πλανήτη, ένας «furor prohibendi» φορώντας την μάσκα του επιτρέπεται.
Όλα επιτρέπονται, όσα πρέπει να επιθυμείς, όσα πρέπει να ποθείς για να είσαι κανονικόμορφος.
Ας φωνάξουμε όλοι μαζί: ζήτω η κανονικότητα!

 

Ένυλη περίπτωση των ανωτέρω είναι το Μετρό της πρωτεύουσας.

 

Μικρό αντι-εγκώμιο στο Μετρό
ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΩΣ «ΜΕΤΑΦΟΡΑ» ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

 

Αλήθεια, έχουμε σκεφτεί την γλώσσα που χρησιμοποιεί το Μετρό; Την σχέση με το φουκωϊκό εποπτικό όπου η κύρια σημασία είναι ότι μιλάω κι εσύ καταλαβαίνεις ότι σε βλέπω ενώ δεν με βλέπεις;
Ποιος μιλά από τα μεγάφωνα του Μετρό; Ποιος άλλος από την φωνή του Κυρίου.
Όλα γίνονται με ψυχρή ευγένεια, αποστειρωμένα, σοβαρά, βαριά, ατσαλάκωτη φωνή, πάντα η ίδια, μονότονη, ακούραστη, αναλλοίωτη στον αιώνα τον άπαντα, σαν τη φωνή του Θεού η οποία μιλάει, οριοθετεί, διατάζει, κυρίως διατάζει. Χρήση της καθαρεύουσας απαραίτητη, («των θυρών του συρμού…»), το Μετρό σού απευθύνεται με επίσημο τρόπο, δεν είναι «παίξε -γέλασε», για να εννοήσεις την σημασία του παραπτώματος, αν βέβαια εσύ, ο νομοταγής πολίτης διανοηθείς κάτι τέτοιο: την πάτησες φιλαράκο, αυτό που ακούς δεν είναι η φωνή του Μετρό, είναι η φωνή του Νόμου, του Κράτους, της Εξουσίας, της Εκκλησίας. Δεν σου θυμίζει, άραγε, την επίσημη εκκλησιαστική γλώσσα και την γλώσσα που είναι γραμμένος ο Ποινικός Κώδικας; Μία πομπώδης φωνή που επικαλείται το δέος, και την αταραξία, που θέλει να θυμίζει το «τρομερό» του καντιανού «υψηλού»;
Και όπως στην τέχνη το ωραίο είναι η απαρχή του τερατώδους, λέει ο Rilke, μήπως, ανάλογα, το επιτρέπεται αντιφωνεί ένα τερατώδες απαγορεύεται; Μήπως το επιτρέπεται είναι το δέλεαρ για την κατάποση του απαγορεύεται όπου ο έλεγχος πια θα ασκείται εκ των έσω, όπου ολόκληρο το σώμα γίνεται ένα απαγορεύεται ενώ το άτομο νομίζει ότι κολυμπάει στα νερά του επιτρέπεται; Έτσι δεν είναι που «επινοείται μια νέα μορφή δουλείας, το να είσαι δούλος του εαυτού σου»; διερωτώνται οι Deleuze-Guattari.  Δηλαδή, ουσιαστικά, δούλος του ενσωματοθέντος συστήματος το οποίο νομίζεις ότι πολεμάς ή ότι δεν σε αφορά αφού βρίσκεσαι μέσα στην περιοχή του επιτρέπεται, του  οποίου, τα καινούργια γυαλιά ηλίου δεν  σου επιτρέπουν  να αντιλαμβάνεσαι το συρματόπλεγμα του επιτρέπεται, νομίζεις ότι η στομαχική δυσφορία που έχεις ενίοτε, ότι οφείλεται στο ότι ήπιες λίγο παραπάνω χθες και όχι στο δέλεαρ του επιτρέπεται που έχεις καταπιεί.
Η φωνή του Μετρό, μια απρόσωπη φωνή στις στάσεις όπως στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Δημιουργεί έτσι ένα ευνοϊκό κλίμα για ένα ουδέτερο, αποξενωμένο περιβάλλον, όπου ακριβώς το φυσικό είναι το αποστειρωμένο, το χωρίς συναίσθημα μέσα στο οποίο ο μόνος κόσμος που μπορεί να υπάρξει είναι ο κόσμος της απρόσωπης εντολής. Ω, πόσο Kafka έχει άραγε μελετήσει το Μετρό; Έχετε προσέξει ότι ο χάρτης με τις διαδρομές σχηματίζει τις λέξεις «Πύργος» και «Δίκη»;
Γίνεται, έτσι, ένας ερειπωμένος τόπος, μια εκχερσωμένη γη όπου μέσα σου δεν έχεις να ακουμπήσεις πουθενά. Γιατί, το έξω έχει γίνει ένα στέρεο, παγωμένο περιβάλλον, ψυχρό, ήρεμο, με διασωληνωμένη  αναπνοή.
Μετρό ίσον μέτρο της ζωής και της τάξης. Πως θα μπορούσε η γλώσσα του να μην είναι η καθαρεύουσα; Στο Μετρό μπαίνεις ρυπαρός και βγαίνει καθαρός και εξαγνισμένος (έχετε προσέξει ότι δεν υπάρχουν graffiti σε αντίθεση με τον «λαϊκό»  ηλεκτρικό;), θεραπευμένος από το ηλεκτροσόκ των γραμμών. Σε ξεβράζει στον κόσμο, έτοιμος να αποδεχθείς τα πάντα. Προσοχή, ο έλεγχος στα  εισιτήρια είναι για τα μάτια, στην πραγματικότητα ελέγχονται η κανονικότητα, η προσαρμογή, η αποδοχή του συστήματος: προσαρμοστείτε, υπακούστε, αποδεχθείτε. Δεν είναι ότι δεν μπορεί κάποιος να ταξιδέψει  αν δεν προσφέρει τον οβολό του, είναι ότι πρέπει να τιμωρηθεί, να διαπομπευθεί, να επιπληχθεί για την απερισκεψία ή την αντίδραση στο σύστημα και να υποταχθεί στον τρόπο της εξουσίας.
 Προσοχή, μην το πάρετε αψήφιστα, δεν είναι τρενάκι τρόμου, είναι όχημα εξουσίας.
Τα ηχεία καλύπτουν τα πάντα, ανοίγουν στοές, σε οδηγούν απρόσωπα.
Λόγος αποπροσωποποιημένος, το μέσο συγκοινωνίας γίνεται μέσο εξουσίας, σε μεταφέρει όπου νομίζεις ότι θέλεις να πας παρότι είναι η εξουσία εκείνη που σε μεταφέρει εκ των προτέρων εκεί που θέλει αυτή, πριν αποφασίσεις που θέλεις να πας.
Καμία αντίδραση.
Ίσως, ακόμα, λίγο καλύτερα από το Βερολίνο, όπου κανείς δεν κουνιέται μπροστά στις ανοιχτές πόρτες πριν ακουστεί η διαταγή «κατεβείτε» ή «ανεβείτε». Ίσως όμως, όχι και τόσο μακριά.
(Βέβαια, ο τόνος φωνής  και η χρήση καθαρεύουσας είναι παρόμοια με τα αντίστοιχα του πλοίου: «παρακαλούνται οι κύριοι επισκέπτες όπως εξέλθουν, το πλοίο είναι έτοιμο προς άμεση αναχώρηση». Μα, το πλοίο το συγχωρούμε γιατί έρχεται από ένα μακρινό, ίσως νοσταλγικό, παρελθόν όπου η επισημότητα της γλώσσας ήταν ένας τρόπος απόδοσης σημαντικότητας στην ταυτότητα του υποκειμένου. Το πλοίο κολάκευε τον επισκέπτη ή τον επιβάτη, με το «εντός ολίγου», τον έκανε να μην αισθάνεται υποτιμημένος με το «μία ολίγη» που έπαιρνε στο εστιατόριο του πλοίου). 
Ο κόσμος και ιδιαίτερα οι νέοι υπακούν, πηγαίνοντας τα σαββατοκύριακα να διασκεδάσουν, ακούν τον λόγο της εξουσίας, υπακούν σε μια «μεταφορά» νομίζοντας ότι ξέρουν τον λόγο που βρίσκονται στο Μετρό, τον λόγο που πάνε να διασκεδάσουν, τον λόγο που έχουν δουλέψει όλη την βδομάδα, τον λόγο που ζουν.
Θα γίνουν υπάκουοι, προσαρμοσμένοι, δεν θα αμφισβητήσουν, θα προτιμήσουν να αυτοκτονήσουν παρά να διαδηλώσουν.
Το Μετρό, όχημα εξουσίας του μέλλοντος, καθαρό, υπερφωτισμένο, σαν νοσοκομείο ή σαν νεκροτομείο θεραπεύει τον άνθρωπο της πόλης, του δίνει μικρές άδειες για να βγει έξω και να επιστρέψει πάλι εκεί. Το Μετρό είναι ο τόπος αναφοράς του λαβύρινθου του λόγου και της εξουσίας. Το Μετρό είναι ο βασικός τόπος διαμονής, εκεί πάνε κι έρχονται οι άνθρωποι, το έξω είναι μια περιστασιακή έξοδος, μια άδεια εξόδου από το στρατόπεδο με διανυκτέρευση.
Χωρίς σκοπό,  προετοιμάζει για την εξουσία του μέλλοντος, όπου θα είμαστε εξοικειωμένοι με την φωνή που θα διατάζει χωρίς πρόσωπο και τον έλεγχο που θα μας ασκείται ενώ δεν θα πηγαίνουμε πουθενά, παρά μόνο θα είμαστε η εμπράγματη απόδοση της αόρατης μηχανής της Wallstreet.
Το Μετρό… επιτρέπεται. Παρακαλώ, περάστε. Μπορείτε να πάτε όπου θέλετε, στις προκαθορισμένες στάσεις βέβαια, μπορείτε να κάνετε όποια διαδρομή θέλετε μέσα στις προκαθορισμένες στοές της ζωής σας.
Επιτρέπεται να κατέβεις σε όποιο σταθμό θέλεις ή να ανέβεις. Χωρίς να γίνεται αντιληπτό, είναι ήδη προκαθορισμένο το που θα ανέβεις ή θα κατέβεις, οι σταθμοί της ζωής σου έχουν οριστεί πριν από σένα, χωρίς εσένα, για εσένα.
Achtung-Achtung, kontrolle, όλα επιτρέπονται. Προσοχή στο τυχαίο, προσοχή στο καινό μεταξύ συρμού και επιθυμίας, προσοχή στα καλώδια υψηλής τάσης για ανυπακοή, το σήμα κινδύνου με την νεκροκεφαλή με τα οστά χιαστί είναι καθρέφτης προειδοποίησης,  το οικόσημο του κόσμου του επιτρέπεται. Σε περίπτωση ανυπακοής «αι θύραι κλείνουν αυτομάτως».
Επιτρέπεται, επιτρέπεται, επιτρέπεται, επιτρέπεται, επιτρέπεται, επιτρέπεται… « Άσκοπος χρήσις διώκεται ποινικά».
 
Κύριε Μετρό, πολυχρονεμένε Άρχοντα του Κάτω Κόσμου, που ο Θεός να μας κόβει χρόνια και να σου δίνει σταθμούς, μια ερωτησούλα, μπορώ να κάνω μια ερωτησούλα, παρακαλώ: κι αν θέλω να μην είμαι καλά, να είμαι άρρωστος; Κι αν θέλω να μου απαγορεύεται; Αν όλα επιτρέπονται, επιτρέπεται να διαφωνώ, να τρελαθώ, να ανυπακούσω, να ορίσω την ζωή μου; Επιτρέπεται να μην θέλω να επιτρέπεται, να καθορίζεται η ζωή μου από ένα επιτρέπεται;
Επιτρέπεται να μην συμμαχώ με την κανονικότητα; (Δηλαδή, ποια κανονικότητα; Ο Lacan δεν έλεγε ότι όλος ο κόσμος είναι τρελός; Τέλος πάντων…αυτή που θεωρείται εσείς).
Κύριε Μετρό, δοξασμένε Αφέντη των Υπογείων Διαδρομών, που ο Θεός να μας κόβει επιθυμίες και να σου δίνει στοές, μια τελευταία ερωτησούλα, μόνο μία: επιτρέπεται ν’ ακούω το έτερον της ψυχής μου; Το έτερον του κόσμου; 


Αθήνα, Νοέμβριος 2019

για την ΕΜΠΕ

Φώτης Καγγελάρης

 

 

Αφίσα-Γραφικά: Γιώργος Μαχιάς

Διαχείριση blog-site - Επικοινωνία: Ναταλία Σταμοπούλου

 

 

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ (ΕΜΠΕ)

www.empealterity.com 

www.empe-alterity.blogspot.com

www.facebook.com/empe.alterity.allos

e-mail:Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

 

blank page | έντυπη και ηλεκτρονική επικοινωνία